انواع سنگ کلیه

به گزارش الودکتر: سنگ کلیه، توده های جامد ساخته شده از کریستال است. سنگ کلیه معمولا در کلیه شما ایجاد می شود. با این حال، آنها می توانند در هر کجا در امتداد دستگاه ادراری شما، که از این قسمت تشکیل شده است نیز وجود داشته باشند مانند: مثانه و مجرای ادرار.

سنگ کلیه یکی از دردناکترین شرایط پزشکی است. علت سنگ کلیه بر اساس نوع سنگ متفاوت است که در ادامه با آنها آشنا می شوید.

انواع سنگ کلیه

 همه سنگهای کلیه از کریستال های مشابه تشکیل نشده اند. انواع مختلفی از سنگ کلیه عبارتند از:

کلسیم

سنگ های کلسیم شایع ترین هستند. آنها اغلب از اگزالات کلسیم ساخته می شوند (هر چند که می توانند شامل کلسیم فسفات یا مالان باشد). خوردن غذاهای غنی از اگزالات می تواند خطر ابتلا به این نوع سنگ را افزایش دهد. غذاهای غنی از اگزالات عبارتند از:

• چیپس سیب زمینی
• بادام زمینی
• شکلات
• چغندر
• اسفناج

با این حال، حتی اگر برخی از سنگ های کلیه از کلسیم ساخته شده باشند، مصرف کافی کلسیم در رژیم غذایی شما می تواند از ایجاد سنگ کلیه جلوگیری کند.

اسید اوریک

این نوع سنگ کلیه در مردان بیشتر از زنان است. آنها می توانند در افراد مبتلا به نقرس یا افرادی که  شیمی درمانی می کنند، رخ دهند. این نوع سنگ زمانی ایجاد می شود که ادرار بیش از حد اسیدی باشد. رژیم غذایی حاوی پورین می تواند میزان اسیدی ادرار را افزایش دهد. پورین یک ماده بی رنگ در پروتئین حیوانی مانند ماهی، صدف و گوشت است.

استرویت

این نوع سنگ بیشتر در زنان مبتلا به عفونت ادراری (UTIs) یافت می شود. این سنگ ها می توانند بزرگ باشند و باعث انسداد مجاری ادرار شوند. آنها بر اثر  یک عفونت کلیه نتیجه می شوند. درمان عفونت حاد می تواند از ایجاد سنگهای struvite جلوگیری کند.

سیستین

سنگهای سیستین نادر هستند آنها در هر دو مردان و زنان مبتلا به اختلال ژنتیکی کیستینوری رخ می دهد. با این نوع سنگ، سیستین – اسید که به طور طبیعی در بدن رخ می دهد – از کلیه ها به داخل ادرار می رسد.

عوامل خطرساز سنگ کلیه

بزرگترین عاملخطر برای کلیه ها، کمتر از 1 لیتر ادرار در روز است. به همین دلیل است که سنگ کلیه در نوزادان نارس که مشکلات کلیوی دارند رایج است. با این حال، سنگ کلیه بیشتر به احتمال زیاد در افراد بین 20 تا 50 سال رخ می دهد. عوامل مختلف می توانند خطر ایجاد یک سنگ را افزایش دهند. در ایالات متحده، افراد سفید پوست بیشتر احتمال دارد که سنگ های کلیوی را نسبت به افراد سیاه پوست داشته باشند.

سکس نیز نقش دارد طبق گفته موسسه ملی دیابت و بیماری های دستگاه گوارش و کبد (NIDDK) مردان بیشتر از زنان دچار سنگ کلیه می شوند. سابقه سنگ کلیه در خانواده شما می تواند خطرابتلا به آن را افزایش دهد.

سایر عوامل خطر عبارتند از:

• کمبود آب
• چاقی
• یک رژیم غذایی با سطح بالایی از پروتئین، نمک یا گلوکز
• وضعیت هیپرپاراتیرویید
• جراحی بای پس معده
• بیماری های روده ای التهابی که جذب کلسیم را افزایش می دهند
• مصرف داروهایی نظیر دیورتیک های ترامترن، داروهای ضد انعقاد و آنتی اسیدهای مبتنی بر کلسیم

تشخیص علائم و نشانه های سنگ کلیه

سنگ کلیه به علت درد شدید شناخته شده هستند. تا زمانی که سنگ شروع به حرکت در زیر صفرا می کند ممکن است علائم سنگ کلیه رخ ندهد . این درد شدید به نام کولیک کلیوی است. ممکن است درد در یک طرف پشت یا شکم احساس شود. در مردان، درد ممکن است به ناحیه کشاله ران منجر شود. درد کولیک کلیوی می آید و می رود، اما می تواند شدید باشد. افراد مبتلا به کولیک کلیوی تمایل به بی قرار بودن دارند.

سایر علائم سنگ کلیه می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خون در ادرار (قرمز، صورتی یا ادرار قهوه ای)
• استفراغ
• حالت تهوع
• تغییر رنگ ادرار
• تب ولرز
• نیاز مکرر به ادرار کردن

در مورد یک سنگ کلیه کوچک، ممکن است هیچ درد و یا علائم مانند سنگ از طریق دستگاه ادراری شما وجود نداشته باشد.

چرا سنگ کلیه می تواند مشکل جدی باشد؟

سنگها همیشه در کلیه نیستند. گاهی اوقات آنها از کلیه به دهانه مثانه منتقل می شوند. دهانه کوچک و ظریف است، و سنگ ها ممکن است خیلی زیاد باشند تا به راحتی به سمت مثانه منتقل شوند.

گذر از سنگ ها به سمت کورتان می تواند باعث ایجاد اسپاسم و تحریک پذیری حفره ها شود. این سبب ایجاد خون در ادرار می شود. گاهی سنگ ها جریان ادرار را مسدود می کنند. این یک انسداد ادراری است. انسداد ادرار می تواند منجر به عفونت کلیه و آسیب کلیه شود.

آزمایش و تشخیص سنگ کلیه

تشخیص سنگ های کلیه مستلزم ارزیابی کامل بیمار های سالم و معاینه فیزیکی است. سایر آزمونها عبارتند از:

• آزمایش خون برای کلسیم، فسفر، اسید اوریک و الکترولیت ها
• نیتروژن اوره خون (BUN) و کراتینین برای ارزیابی عملکرد کلیه
• ادرار برای بررسی کریستال ها، باکتری ها، خون و سلول های سفید
• بررسی سنگهای منتخب برای تعیین نوع آنها

منبع: الودکتر

راه های درمان سنگ کلیه