همه می دانیم اگر مقدار چربی بدنمان بالا باشد برای سلامت مفید نخواهد بود. شما معمولا روی اینکه چه مقدار چربی دارید تمرکز می کنید در حالی که یکی دیگر از جنبه های مهمش که باید به آن توجه کنید نحوه توزیع چربی است . یا اینکه کجا چربی دارید؟ نقاط خاصی وجود دارد که اگر مقدار چربی آنها بالا باشد ممکن است به مشکل بخورید. همچنین نقاط دیگری نیز هست که برایتان مشکل ساز نخواهد بود. چگونه می توان تفاوت این موارد را گفت؟ در ادامه آنچه باید درباره توزیع چربی در بدن بدانید و اینکه چه چیزی درباره سلامت تان می گوید خواهیم گفت.
اینکه چربی دقیقا در کجای بدن قرار بگیرد تحت کنترل شما نیست – مخصوصا با بالا رفتن سنتان
درباره اینکه مقدار چربی کل بدنتان چقدر باشد حرف های زیادی برای گفتن دارید اما در مورد اینکه چربی ها کجا خود را نشان دهند هم همین طور است؟ کنترل این مورد کمی دشوارتر است. بیشتر افراد چربی ها را در قسمت میانی بدن یا باسن و ران ذخیره می کنند. اما ژن، جنسیت، سن و هورمون ها می توانند روی اینکه چه مقدار چربی دارید و مکانشان تاثیر بگذارند.
چه چیزی توزیع چربی در بدن را مشخص می کند؟
ژن هایتان: حدود 50 درصد توزیع چربی های بدن به ژنتیک بستگی دارد. اگر بیشتر افراد خانواده تان شکم دارند یا ران هایشان بزرگ است احتمال اینکه شما هم به همان شکل دربیایید زیاد است.
جنسیت تان: سطح سالم چربی بدن در مردان حدود 6 تا 24 درصد است اما در خانم ها این مقدار 14 تا 31 درصد است. همچنین آقایان معمولا چربی ها را در قسمت میان تنه ذخیره می کنند و خانم ها بیشتر در قسمت ران ها.
سنتان: افراد با بالا رفتن سنشان درصد چربی بدنشان نیز افزایش می یابد. دلیل چنین اتفاقی کاهش بافت عضلانی و کند شدن سوخت و ساز بدن است. همچنین این چربی اضافی بیشتر احشایی است تا زیرپوستی.
سطح هورمون هایتان: وزن و هورمون با یکدیگر در ارتباط هستند و این ارتباط از 40 سالگی بیشتر هم می شود. دلیلش کاهش طبیعی هورمون هایی مانند تستوسترون ( در مردان ) و استروژن در خانم ها است.
اما چربی بدنی تنها یک نوع نیست
چه باور کنید چه خیر سه نوع چربی بدنی داریم. نه تنها هر کدام از آنها عملکردی متفاوت دارد، بلکه همگی در قسمت های مختلف بدن نیز قرار گرفته اند.
چربی زیرپوستی: بالای عضلات قرار گرفته درست زیر پوست. این نوع چربی را معمولا می تواند از روی پوست با نیشگون گرفتن لمس کنید. این چربی ها معمولا در مناطق باسن و ران قرار دارند. این نوع چربی حدود 90 درصد از ذخایر چربی مان را تشکیل می دهد.
چربی احشایی: این چربی در عمق شکاف های قسمت شکم قرار دارد. چربی احشایی ارگان های حیاتی مانند کبد، روده ها و قلب را احاطه کرده است. بر خلاف چربی زیر پوستی این نوع چربی را نمی توانید لمس کنید. اما چربی احشایی می تواند مشکلات جدی را برای سلامتتان به وجود بیاورد.
چربی قهوه ای: یک نوع چربی خاص است که در واقع به بدن کمک می کند برای گرم شدن کالری بیشتری بسوزاند. کودکان مقدار زیادی چربی قهوه ای دارند اما بزرگسالان خیر. این چربی ها بیشتر اطراف شانه ها و قفسه سینه هستند. تحقیقات نشان داده است ماندن در هوای سرد می تواند به افزایش این چربی ها کمک کند.
چربی زیر پوستی مزایای مهمی دارد
چربی زیر پوستی اساسا انرژی ذخیره می کند. مقدار کمی از آن می تواند از آنچه فکرش را می کنید بیشتر انرژی داشته باشد. این نوع چربی هورمون هایی نظیر لپتین ترشح می کند که به مغز پیام سیری را ارسال می کند. همچنین چربی زیرپوستی از خود آدیپونکتین ترشح می کند که یک ضد التهاب است و به تثبیت قند خون سالم کمک می کند. به عبارت دیگر اینقدر چربی که زیر پوستتان تکان می خورد را لعنت نکنید چون می تواند چیزِ خوبی باشد.
چربی احشایی بیش از حد خطرناک است
از آنجا که این توزیع چربی در بدن، اطراف ارگان های حیاتی مانند کبد را احاطه کرده است می تواند به کبد نفوذ کند. این چربی تبدیل به کلسترول می شود و به جریان خون می رود و باعث بسته شدن شریان ها می شود. چربی احشایی همچنین باعث ارسال پیام جهت آزاد کردن هورمون های التهابی می شود و با مقاومت به انسولین در ارتباط است. هر دوی این فرآیندها می توانند سلامتتان را به خطر بیندازند. فهمیدن اینکه چه مقدار چربی احشایی دارید دشوار است. اما تحقیقات نشان داده 44 درصد از خانم ها و 42 درصد از آقایان بیش از حد چربی احشایی دارند. از راه های فهمیدن مقدار چربی احشایی انجام MRI یا CT scan است.
BMI همیشه بهترین شاخص برای مشخص کردن سطح سالم چربی بدن نیست
اگر BMI نشان دهد اضافه وزن دارید یا چاق هستید احتمال اینکه بیش از حد چربی احشایی داشته باشید زیاد می شود. اما برای اینکه بفهمید چربی بدنتان در محدود سالم است نباید تنها به BMI تکیه کنید. تحقیقات نشان داده 22 درصد از مردان و 8 درصد از خانم هایی که BMI شان طبیعی است در واقع چربی احشایی زیادی دارند. یکی از بهترین راه هایی که می توان تشخیص داد چربی احشایی زیادی دارید توجه به مقدار چربی و سایز میان تنه است.
5اتفاق وحشتناک برای شکم چاق ها!
چرا هر کاری میکنم چربی شکمم آب نمیشود؟