برخی معتقدند کاکائو نخستین بار در تمدن مایای آمریکای مرکزی استفاده شد. بعد هم در قرن شانزدهم، فاتحان اسپانیایی آن را با خود به اروپا بردند و خواص کاکائو باعث شد خیلی زود جای خود را به‌عنوان دارویی مؤثر میان مردم باز کند. حتما می‌دانید که دانه‌های کاکائو را خُرد می‌کنند تا پودر کاکائو به دست بیاید و چربی آن را هم برای کرهٔ کاکائو می‌گیرند. امروزه کاکائو برای نقشی که در تولید شکلات دارد معروف است. اما تحقیقات جدید نشان داده‌اند کاکائو حاوی ترکیب‌های مهمی هم است که برای سلامت انسان مفید هستند.

 سرشار از پلی‌فنول است که چندین فایده برای سلامتی دارد

پلی فنول ها (Polyphenol) در واقع آنتی اکسیدان هایی هستند که به‌طور طبیعی در میوه ها، سبزیجات، چای و شکلات وجود دارند. آن‌ها فایده‌های زیادی برای سلامت انسان دارند، از جمله کاهش التهاب، جریان خون بهتر، فشار خون کمتر، و سطح کلسترول و قند خون متعادل‌تر.

کاکائو یکی از غنی‌ترین منابع پلی‌فنل است. فلاوانول (Flavanol) زیادی هم دارد که تأثیرات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی آن قوی است. اما فراوری و حرارت دادن، ممکن است باعث از دست رفتن خواص کاکائو شود. گاهی‌اوقات هم با مواد قلیایی ترکیب می‌شود تا تلخیِ آن کاهش یابد و همین، باعث کاهش ۶۰ درصدی محتوای فلاوانول می‌شود.

بنابراین اگرچه کاکائو منبع غنی پلی‌فنل است، اما خواص کاکائو در همهٔ محصولات حاوی آن، یکسان نیست.

سطح نیتریک اکسید را متعادل می‌کند و فشار خون بالا را کاهش می‌دهد

کاکائو چه به‌صورت پودر و چه شکلات تلخ، می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. نخستین بار جزیره‌نشین‌های آمریکای مرکزی متوجه این خاصیت شدند. آن‌هایی که کاکائو می‌نوشیدند، نسبت به کسانی که از کاکائو استفاده نمی‌کردند، فشارخون بسیار پایین‌تری داشتند.

فلاوانول موجود در کاکائو، سطح نیتریک اکسید (Nitric Oxide) خون را متعادل می‌کند. در نتیجه، عملکرد رگ‌های خونی را بهتر می‌کند و فشار خون را کاهش می‌دهد.

مطالعه‌ای روی ۳۵ آزمایش انجام شد که طی آن‌ها مقدار ۱٫۴ تا ۱۰۵ گرم محصولات کاکائو، یا تقریبا ۳۰ تا ۱۲۱۸ میلی‌گرم فلاوانول به بیماران داده می‌شد. نتیجه اینکه کاکائو باعث کاهش اندک، اما قابل‌توجه ۲ میلی‌متر جیوه‌ای (mmHg) فشارخون شد. این تأثیر، در افرادی که فشارخون بالایی داشتند، نسبت به کسانی که نداشتند و در مسن‌ترها، نسبت به جوان‌ترها، بیشتر بود.

اما باید به خاطر داشت که فراوری باعث کاهش چشمگیر تعداد فلاوانول‌ها می‌شود؛ بنابراین انتظار نمی‌رود چنین خاصیتی در یک تکه شکلات معمولی هم دیده شود.

خطر حملهٔ قلبی و سکته را کاهش می‌دهد

به نظر می‌رسد خواص کاکائو فراتر از کاهش فشارخون است و می‌تواند خطر حمله قلبی و سکته را هم کاهش دهد. کاکائوی سرشار از فلاوانول، سطح نیتریک اسید خون را بهتر می‌کند، که باعث شل و بزرگ شدن عروق و رگ‌های خونی شده و جریان خون را بهتر می‌کند.

علاوه‌براین، کاکائو کلسترول بد (LDL) را کاهش می‌دهد، اثر رقیق‌کنندگی خون مانند آسپرین دارد، قند خون را متعادل‌تر می‌کند و التهاب را کاهش می‌دهد. این خواص کاکائو با کاهش خطر حملهٔ قلبی، نارسایی قلبی و سکته در ارتباط هستند.

بررسی ۹ مطالعه روی ۱۵۷۸۰۹ نفر حاکی از آن است که مصرف بیشتر شکلات، تأثیر زیادی در کاهش خطر بیماری قلبی، سکته و مرگ دارد.

دو مطالعهٔ سوئدی هم نشان دادند مصرف ۱۹ تا ۳۰ گرم شکلات در روز با کاهش نرخ نارسایی قلبی در ارتباط است، اما چنین تأثیری در مصرف مقادیر بیشتر دیده نشد.

این نتایج حاکی از آن هستند که مصرف متناوب مقادیر کم ازشکلاتِ سرشار از کاکائو، می‌تواند از قلب انسان محافظت کند.

پلی‌فنول‌ها جریان خون به مغز و عملکرد مغز را بهتر می‌کنند

چندین مطالعه نشان داده‌اند که پلی‌فنل‌هایی مانند آنچه در کاکائو وجود دارد، با بهبود عملکرد مغز و جریان خون، خطر بیماری‌های عصبی را کاهش می‌دهد. فلاوانول‌ها می‌توانند از سد خونی مغزی (BBB) عبور کرده و در فعل‌وانفعالات بیوشیمیایی شرکت کنند که نورون‌ها و مولکول‌های مهمی برای عملکرد مغز تولید می‌کنند. 

علاوه بر این، فلاوانول بر تولید نیتریک اکسید هم اثر می‌گذارد، که عضلات عروق خونی را شل می‌کند، جریان خون را بهتر می‌کند و خون به مغز می‌رساند.

مطالعه‌ای دو هفته‌ای روی ۳۴ فرد مسن نشان داد که پس از یک هفته، با مصرف کاکائوی سرشار از فلانوال، جریان خون به مغز تا ۸ درصد و پس از دو هفته تا ۱۰ درصد افزایش می‌یابد.

مطالعات دیگری هم نشان می‌دهند که مصرف روزانهٔ فلاوانول کاکائو می‌تواند عملکرد ذهنی را در افرادی که اختلالات ذهنی دارند یا ندارند، کاهش بدهد.

این مطالعات حاکی از آن هستند که کاکائو نقش مثبتی روی سلامت مغز و تأثیرات مثبت احتمالی هم بر بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون دارد. اما تحقیقات بیشتری باید انجام شوند.

 حالت و نشانه‌های افسردگی را بهتر می‌کند

علاوه بر اثر مثبت کاکائو بر بیماری‌های ذهنی مرتبط با سن، تأثیر آن بر مغز، می‌تواند حالت و نشانه های افسردگی را هم بهتر کند. احتمالا اثر مثبت بر این حالت به‌خاطر فلاوانول‌های کاکائو، تبدیل تریپتوفان (Tryptophan) به سروتونین (Serotonin) تثبیت‌کنندهٔ حالت طبیعی، محتوای کافئین یا همان احساس لذت از خوردن شکلات است.

مطالعه‌ای روی مصرف شکلات و سطح استرس در زنان باردار حاکی از آن است که مصرف بیشتر شکلات، با کاهش استرس و حال بهتر بچه در ارتباط است.

مطالعهٔ دیگری هم نشان داده که نوشیدن کاکائوی سرشار از پلی‌فنل، انسان را آرام‌تر و شادتر می‌کند.

علاوه بر این‌ها، مطالعه‌ای روی مردان مسن حاکی از آن است که خوردن شکلات، با سلامت کلی بدنی و سلامت روانی هم در ارتباط است.

اگرچه نتایج این مطالعات امیدبخش هستند، اما پیش از آنکه نظری قطعی بدهیم، باید تحقیقات بیشتری روی خواص کاکائو برای حس‌وحال و افسردگی انجام شوند.

با پودر کاکائو پوستتان را جوان کنید

معجزه کاکائو برای زیبایی پوست