درمان این فوبیا ملاقات با یک سوسک است+پاسخ روانپزشک

این مطلب را خواننده الو دکتر از ما پرسیده است و دکتر فرهاد فراهانی، روانپزشک به این سوال جواب داده است ابتدا متن سوال را با هم مرور می کنیم:

سوال :

من به شدت از سوسک می‌ترسم اما می‌خواهم بر این ترس غلبه کنم شما چه راهکارهایی را توصیه می کنید؟

دکتر فرهاد فراهانی به ما پاسخ داده است:

با وجود علل متفاوت ایجاد کننده فوبیا مواجه کردن تدریجی یا ناگهانی فرد با موقعیت ترس آور یکی از مهمترین اصول درمانی است. البته گاهی اوقات بیمار از مواجهه با عامل ترس اجتناب می کند. بنابراین بسته به شدت بیماری مدتی (از چند هفته تا چندین ماه) طول می کشد تا فرد به مرور زمان و به صورت پلکانی ترس و حساسیتش را نسبت به موضوع یا چیزی که از آن می ترسد از دست بدهد و درمان شود؛ پلکانی به این معنا که برای درمان فوبیا باید مرحله به مرحله اقدامات درمانی را سپری کند. فردی که به شدت از سوسک می ترسد،  همیشه دنبال این حشره میگردد، کابوس سوسک می بیند و حتی وقتی از خانه یا محل کارش خارج می شود دچار استرس است که مبادا سر و کله این موجود ترسناک پیدا شود. بنابراین کارهای روزانه اش کاملا مختل شده و بزرگترین مشغله ذهنی او ترس از دیدن یک سوسک خواهد بود. با این حساب نمی توانیم از این فرد بخواهیم برای غلبه بر ترس خود با یک سوسک ملاقات کند! البته مقابله با این فوبیا نیز مرحله ای و قدم به قدم است؛ کمک گرفتن از تصاویر مبهم گرفته تا عکسهای چند بعدی، از توضیحات علمی گرفته تا مواجه شدن با مدل پلاستیکی و … همه از جمله روشهای درمانی فوبیا علیه حشراتی مثل سوسک، هزارپا، مارمولک و … هستند که به تشخیص روانپزشک صورت می گیرند و به مرور زمان بیمار متوجه می‌شود که عوامل ایجاد فوبیا غیرعقلانی است و می تواند آن ها را شکست دهد. بنابراین توصیه می شود با یک روان‌درمانگر ملاقات داشته باشید و به کمک راهکارهای توصیه شده ترستان را از بین ببرید.

ترس زنان از سوسک موضوع تازه ای نیست اما اخیراً کارشناسان زوایای مربوط به این نوع از ترس را مورد بررسی قرار داده اند.

ترس غیر منطقی

برخی از محققان این عکس العمل زنان را ناشی از دمدمی مزاج بودن آن ها می دانند چرا که حتی گاهی اوقات این واکنش ها را در صورت دیدن حشرات دیگری از جمله عنکبوت، ملخ و… هم بروز می دهند.

به عقیده آن ها زنان باید به جای این عکس العمل های غیرمنطقی روی رفتار خود عمیق تر فکر کنند چرا که ترسیدن از موجود کوچکی مثل سوسک آن هم تا این حد، ترسی غیرمنطقی است. از این رو آنان بر این باور هستند چنین ترسی به شدت کلیشه ای بوده و آن ها را به این نتیجه رسانده است که دلیل ترسیدن زنان حتی در مواقعی که به طور اتفاقی با شاخه درخت برخورد می کنند نیز از همین ترس های غیرمنطقی نشأت می گیرد.

از سویی به نظر می رسد این نوع ترس منحصر به زنان است و کمتر مردی را می توان دید که از موجودی به این کوچکی تا این حد بترسد، البته بچه ها نیز نه تنها از سوسک نمی ترسند بلکه گاهی اوقات به آنها علاقه نشان می دهند و از ترساندن دیگران به وسیله سوسک خوشحال می شوند. همین دلایل است که باعث می شود ترس از سوسک یک نوع ترس غیرمنطقی عنوان شود.

فاجعه ای بی معنی

تحقیق کارشناسان برای کشف این راز که چرا بسیاری از زنان با دیدن سوسک تا این حد وحشت زده می شوند و رفتاری شبیه به رویارویی با یک حمله تمام عیار و به دور از ضرب و شتم بروز می دهند همچنان ادامه دارد. محققان به منظور پیدا کردن یک راه حل، تصمیم به ریشه یابی این واکنش گرفته اند.

در آغاز این رویارویی، زنان جیغی با صدای بلند می کشند که تا مرز پارگی پرده گوش و رسیدن به نقطه ناشنوایی پیش می رود. هنگامی که این اتفاق می افتد، صادقانه باید گفت اطرافیان، آن ها را در حال مقابله با یک ببر بنگال یا حضور در آستانه سقوط و مرگ تصور می کنند.

پس از این مرحله و فریاد برای کمک خواستن، سراسیمه بالاترین نقطه را مثل بالای یک میز انتخاب می کنند، سپس چشمان خود را کاملاً باز کرده و بدن خود را در یک موقعیت دفاعی قرار می دهند و همچنان به فریاد کشیدن ادامه می دهند، حتی ممکن است اقدام به پرتاب کردن اشیا کنند.

واکنش ها و راه حل

با این حال برای غلبه بر این نوع ترس مانند هر ترس دیگری باید با آن روبه رو شوید. اجتناب از این رویارویی نه تنها مشکل را حل نخواهد کرد بلکه برای همیشه باقی خواهد ماند و هر لحظه ممکن است آرامش خاطر شما را برهم زند، بنابراین اگر از کشتن آن دچار انزجار می شوید می توانید برداشتن آن به وسیله یک شیء دیگر و پرتاب کردنش بیرون از منزل را امتحان کنید و مطمئن باشید حتی اگر یک بار این کار را انجام دهید متوجه ترس بی پایه و اساس تان خواهید شد.

منبع : باشگاه خبرنگاران

این مطلب را در رادیو الو دکتر گوش کنید…