یکی از محصولاتی که مدتی است وارد بازار لبنیات شده و اتفاقا طرفداران زیادی، مخصوصا در بین بچهها پیدا کرده شیرهای طعمدار است؛ از شیرکاکائو و شیرموز گرفته تا شیرطالبی و شیرخرما.
اما شیرهای طعمدار با شیرهای معمولی تفاوتهایی دارند؛ از جمله شیرهای طعمدار شکر دارند. مهندس مرتضی مشایخ، متخصص صنایع غذایی و عضو هیئت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه کشور در اینباره میگوید: «میزان شکر افزوده شده به شیرهای طعمدار، با توجه به نوع طعم دهنده موجود در آن، نسبتا زیاد و معمولا بین ۴ تا ۸ درصد است. این شکر برای ایجاد طعم شیرینتر به این شیرها اضافه میشود تا کودکان و افرادی که تمایل چندانی به مصرف شیر ندارند، بتوانند طعم آن را راحتتر تحمل کنند. چونبه طور کلی، بیشتر افراد به سادگی طعمهای شیرین را میپذیرند و اصولا شیرهای طعمدار هم با هدف تنوع بخشیدن به سبد غذایی خانوار و تامین سلیقه غذایی افراد پا به بازار گذاشتهاند. اگر به شیرهای طعمدار در صنعت شکر افزوده نشود، طعم آنها چندان مورد پسند قرار نخواهد گرفت».
برای تولید شیرهای طعمدار، مقداری اسانس، کنسانتره طبیعی میوه، آبمیوههای طبیعی، رنگهای طبیعی یا پودر کاکائو را براساس استانداردهای موجود به شیرهای سفید ساده و تازه اضافه میکنند تا با کمک این طعمدهندهها و رنگهای کاملا طبیعی، محصولی جدید عرضه شود. مشایخ درباره اینکه آیا نمیتوان به جای شکر از شیرینکنندههای سالمتر یا کمکالریتر برای تولید شیرهای طعمدار استفاده کرد،میگوید: «شکر فراوان موجود در این محصولات، علاوه بر تغییر ذائقه مصرفکننده (که بیشتر هم کودکان هستند) میتواند افزایش دریافت کالری روزانه و ابتلا به اضافه وزن و چاقی را به دنبال داشته باشد. از این رو، بهتر است استاندارد و قانونی برای تولید چنین محصولاتی در نظر گرفته شود تا از شیرینکنندههای کم کالری مانند استویا یا در مواردی هم از شیرین کنندههای طبیعی مانند عسل برای تولید این محصولات استفاده شود. اما به طور کلی، نمی توان حذف هرگونه شیرین کننده اضافی را از شیرهای طعمدار پیشنهاد یا حتی تصور کرد زیرا در این صورت، طعم نهایی آنها دیگر مطلوب و موردپسند نخواهدبود».
براساس قانون و استاندارد، شیرهای طعمدار هم باید از مواد اولیه تازه و سالم تهیه شوند. یعنی کارخانههای معتبر، از شیرخشک یا شیرهای بیکیفیت برای تولید شیر طعمدار استفاده نمیکنند با این حال ممکن است برخی تولیدکنندگان، حجمی از شیر خشک هم به شیرهای طعمدارشان بیفزایند که البته این کار مشکلی از نظر سلامت برای مصرف کننده ایجاد نمیکند.
مهندس مشایخ در این باره میگوید: «به هیچوجه به شیرهای طعمدار نگهدارنده نمیزنند. افزودنی آنها در حد طعمدهندههای طبیعی و یک نوع پایدارکننده است. پایدارکنندهها، ترکیبهایی هستند که برای معلق نگه داشتن کنسانتره میوهها در کل فرآورده و پیشگیری از رسوبشان در شیر، استفاده میشوند و هیچ مشکلی برای سلامت مصرف کننده ایجاد نمیکنند».
هشدار جدی وزیر بهداشت درباره عواقب عدم مصرف شیر