اختلال در نعوظ اختلالی شایع در مردان است و مشکلاتی در زندگی زناشویی زوج‌ها به وجود می‌آورد. ۲۰ تا ۳۰ درصد از مردان در طول زندگی‌شان به این مشکل گرفتار می‌شوند. اگر علت اختلال نعوظ از همان ابتدا به درستی تشخیص داده نشود، پزشک در درمان بیمار به بیراهه خواهد رفت و بیمار متحمل هزینه‌های زیادی خواهد شد. بنابراین اختلال و مهم‌تر از همه علت، باید درست تشخیص داده شود.
برای رخ دادن نعوظ طبیعی دو دستگاه در بدن باید به‌طور منظم و هماهنگ عمل کنند، دستگاه عصبی که تحریکات را از راه نخاع به مغز می‌رساند و دستگاه عروقی که مسئول خون‌رسانی به آلت‌تناسلی است.
نعوظ بر دو نوع است:
نعوظ روانی که فرد با دیدن یا شنیدن یا رفتارهای محرک جنسی از طریق ذهن مغز را تحریک می‌کند و از همان جا اعصاب، تحریکات را از راه نخاع به آلت تناسلی می‌رسانند و نعوظ رفلکسی که با تماس پوستی اتفاق می‌افتد. هرگونه تغییر یا اختلال در دستگاه عصبی یا عروقی مانع از نعوظ طبیعی در مرد خواهد شد. اختلال نعوظ هم منشأ جسمی دارد و هم منشأ روانی. بنابراین در ابتدای درمان بیمار را باید در یکی از این گروه‌ها قرار داد.
علل اختلال نعوظ جسمی متعددند و به چند دسته تقسیم می‌شوند:
علل عصبی، هورمونی، عروقی، اختلالات آناتومیک، مصرف بعضی از داروها و تعدادی از بیماری‌ها که هر یک به‌طور مختصر شرح داده خواهد شد.
اختلال عروقی: اصلی‌تر‌ین علت این اختلال، اختلالات عروقی است. این حالت کاملا به دستگاه عروقی وابسته است. علل عروقی به دو دسته بزرگ تقسیم می‌شود: علل شریانی و علل وریدی.
بیمارانی که دچار انسداد شرایین شده‌اند یا بیماری‌های قلبی-عروقی و یا دیابت دارند که درگیری عروقی ایجاد کرده است، افرادی که دچار شکستگی آلت تناسلی شده‌اند یا به‌طور کلی دارای آسیب به شریان‌های انتهایی بدن هستند، به احتمال بسیار زیاد دچار اختلال نعوظ هم خواهند شد. یکی از علل بسیار مهم ناتوانی جنسی اشکال در ورید یا سیاهرگ‌هاست؛ چون وریدها هنگام نعوظ باید مسدود باشند. نشت وریدی یکی از مواردی است که به سختی درمان می‌شود.
اختلال عصبی: منظور از علل عصبی اختلالات روان‌شناختی نیست؛ بلکه بیماری‌هایی است که دستگاه عصبی بدن را گرفتار می‌کنند. دستگاه عصبی خود به دو بخش تقسیم می‌شود: مرکزی (مغز و نخاع) و محیطی (اعصابی که در محیط یعنی اندام‌ها وجود دارند.) هر عاملی که به این دستگاه آسیب بزند، موجب اختلال نعوظ در فرد می‌شود. اگر در سکته مغزی که بخشی از مغز مربوط به تحریک لمسی تناسلی است گرفتار شود، دیگر پیامی به مغز صادر نخواهد شد یا در آسیب به نخاع شوکی که در اثر تصادف فرد دچار قطع نخاع می‌شود و همه عواملی از قبیل جراحی یا رادیوتراپی لگن یا شکستگی لگن که به اعصاب داخل لگن صدمه می‌زند، باعث اختلال خواهد شد.
دیابت از مهم‌ترین علل این نوع اختلال در مردان است که درمان در این بیماران نسبتا مشکل است. هرچقدر بیماری دیابت کهنه‌تر باشد، شدت این اختلال هم بیشتر می‌شود. از دیگر بیماری‌هایی که ممکن است این اختلال را ایجاد کنند می‌توان به بیماری پارکینسون و ام.اس اشاره کرد.
اختلال هورمونی: این علت چندان شایع نیست و تنها دو درصد از مردان دارای اختلال نعوظ به آن گرفتار می‌شوند. در اکثر موارد دیده می‌شود وقتی مردی با این مشکل یا مشکل جنسی دیگری به پزشک مراجعه می‌کند، پزشک بلافاصله برایش هورمون تجویز می‌شود. این درمان کاملا اشتباه است و نه‌تنها مشکل بیمار را حل نمی‌کند، بلکه بر مشکلات بیمار نیز می‌افزاید. قبل از تجویز هورمون باید بیمار از نظر میزان هورمون‌های خونی مورد سنجش قرار بگیرد. همچنین هورمونی به نام پرولاکتین باید اندازه گرفته شود. بالا بودن پرولاکتین در بدن مرد ممکن است باعث ناتوانی جنسی در او شود.
علل آناتومیک: آلت تناسلی در برخی از مردان شکل کج دارد. این عامل نیز ممکن است از رابطه زناشویی درست جلوگیری کند و به‌صورت ناتوانی جنسی بروز کند.
مصرف دارو: وقتی مردی با ناتوانی جنسی به پزشک مراجعه می‌کند، حتما باید از او شرح حال درست گرفته شود. در شرح حال برخی بیماران مشاهده می‌شود که بیمار از دارویی استفاده می‌کند که با بررسی بیشتر متوجه می‌شویم، دارو دارای عارضه ناتوانی جنسی است. در این مواقع برای حل کردن مشکل کافی است دارو را با داروی جایگزین یا مشابهی عوض کنیم. البته افرادی که دارو مصرف می‌کنند و مشکل اختلال نعوظ دارند، نباید با خواندن این مقاله به طور سرخود دارو را قطع کنند.
برای هر اقدامی، بیماران باید با پزشک خود مشورت کنند. این داروها ممکن است داروهای ضد فشار خون، داروهای ضدافسردگی، داروهای روانگردان یا داروهای ضد هورمون‌های مردانه باشند. البته مصرف الکل و مواد مخدر، کشیدن سیگار، چاقی بیش از حد و عدم فعالیت جسمانی هم ممکن است منجر به ناتوانی جسمی شود. غیر از داروها در بقیه موارد افراد می‌توانند خودشان اقدام کنند؛ مثلا کسی که چاق است می‌تواند وزن خود را پایین بیاورد. فردی که الکل مصرف می‌کند، الکل را کنار بگذارد، ورزش کند و… در واقع سبک زندگی خود را تغییر دهد. برای درمان ناتوانی‌های جنسی همیشه نیاز به تجویز دارو نیست.
بیماری‌ها: بیماری‌هایی غیر از بیماری‌های دستگاه عصبی و عروقی نیز ممکن است باعث ناتوانی جنسی شوند؛ مثل بیماری‌های غده فوق کلیه یا بیماری‌هایی که نیاز به شیمی‌درمانی یا پرتو درمانی دارند.
درمان در درجه اول تغییر در سبک زندگی است و در مرحله بعدی یافتن علت و برطرف کردن آن. مثلا در بیماران قلبی ـ عروقی مشکل قلبی باید برطرف شود و فشار خون و قند خون کنترل و استرس برطرف شود. خیلی مهم است که دیدگاه فرد را نسبت به ناتوانی جنسی تغییر دهیم. ناتوانی جنسی فشار زیادی به روان مردان وارد می‌کند. البته باید گفت که بعضی مردان یا زنان از روابط زناشویی انتظارات نادرستی دارند که با فیزیولوژی مردانه و زنانه سازگار نیست و تصور می‌کنند که علتش ناتوانی جنسی است.
مطلب مرتبط:
درمان خانگی برای اختلال نعوظ