تاثیر پاپ اسمیر در تشخیص زودهنگام و درمان سرطان رحم بسیار حائز اهمیت است. آمار مرگ ناشی از سرطان رحم در بین زنان 35 تا 45 در بسیاری از کشورهای در حال توسعه که این آزمایش به اندازه آمریکا فراگیر نیست بسیار بالاست. در آمریکا پس از معرفی این نوع آزمایش در دهه 60، آمار مرگ و میر ناشی از این سرطان بسیار کاهش پیدا کرده است.
طی سال‌های اخیر نمونه‌های جدیدی از پاپ اسمیر آمده که ممکن است گمراه کننده باشند. این تست‌ها بر اساس سن افراد، نوع آزمایش و سابقه پزشکی افراد ممکن است سالانه، هر 2، 3 و یا 5 سال تجویز شوند.
اما مشکل آنجاست که این آزمایشات از نوع غربالگری بوده و متقاضیانی که حتی کوچکترین مشکلی ندارند مجبورند تست‌های اضافی را انجام دهند تا از سلامت خود مطمئن شوند.
افراد زیادی از دکتر خود می‌شنوند «جواب تست شما غیرطبیعی بوده و باید تست‌های بیشتری انجام دهید» و حتی پس اینکه اطمینان یافتند مشکلی نداشته‌اند، استرس و نگرانی ناشی از امکان ابتلا به سرطان و انجام کولانوسکوپی و بایوپسی و هزینه‌های آن غیر قابل جبران است.
بنا به دلایل مطرح شده اخیراً سازمان غذا و داروی آمریکا اولین تست ویروس پاپیلیوم انسانی را به عنوان تست غربالگری اصلی برای سرطان رحم تایید کرده است. این نوع تست در تشخیص زودهنگام تغییرات سرطانی بهتر عمل کرده و می‌تواند هزینه‌های اضافی را کاهش دهد.
بهتر است افراد تست HPV را از 25 سالگی شروع کنند و در صورت مشاهده نتایج خطر بالاتر از 16 یا 18 کولونوسکوپی در دستور کار قرار گیرد. در صورت مشاهده نتایج نامطلوب دیگر در تست HPV می‌بایست با استفاده از پاپ اسمیر، سلول‌های رحم آزمایش شوند و سپس کولونوسکوپی انجام شود. مهم است که در نظر داشته باشیم ویروس پاپیلیوم انسانی بسیار شایع است و مطالعات نشان می‌دهد 80 درصد مردم یکبار به این ویروس آلوده می‌شوند. اما فقط 10 درصد خانم‌های مبتلا شده به نوع ریسک بالای این نوع ویروس، به عفونت طولانی‌مدت دچار شده و آنها را در خطر ابتلا به سرطان قرار می‌دهد.