• دکتر علی کربلایی خانی
• فوق تخصص جراحی پلاستیک
• ۱۳۹۸/۰۳/۲۱
• 1 دقیقه

ژنیکوماستی (Gynecomastia) ممکن است نشانه ای از چاقی یا عدم تعادل هورمونی مانند اختلالات مختلف غدد درون ریز باشد که تولید تستوسترون را تحت تاثیر میدهد. اختلال ناشی از کبد یک عارضه جانبی است که برای درمان سرطان پروستات، بار دیگر به دلیل تعادل استروژن در گردش خون افزایش میابد. درمان ژنیکوماستی بستگی به علت زمینه ای دارد.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با دکتر علی کربلایی خانی کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

بزرگ شدن بافت پستان در مردان حالتی است که به آن “ژنیکوماستی” Gynecomastia” گفته می‌شود. ضخامت بافت طبیعی پستان در مردان، معمولاً کمتر از ۲/۵ تا ۳ سانتیمتر است، ولی در حالت ژنیکوماستی، بافت غدد پستان بزرگ می شود. بزرگی پستان ممکن است در یک سمت و یا در هر دو طرف ایجاد شود. ممکن است این افزایش اندازه سینه، موجب حساس‌شدن و دردناک شدن بافت پستان شود.

ژنیکوماستی (بزرگ شدن بافت پستان مردان) معمولا در اثر تغییرات هورمونی، در هنگام بلوغ و یا در طی افزایش سن رخ می‌دهد. هنگامی‌که تعادل بین دو هورمون استروژن (هورمون زنانه) و تستوسترون (هورمون مردانه) به هم بخورد ممکن است سینه‌ها بزرگ شوند.

در حالت طبیعی، هورمون‌های جنس مخالف به مقدار بسیار کم در بدن زنان و مردان ترشح می‌شود. برخی داروهایی که بدون نسخه فروخته و مصرف می‌شوند، داروهای غیر قانونی، برخی داروهایی که برای افزایش حجم عضله و دوپینگ استفاده می‌شوند، برخی تومورها و بیماری‌ها می توانند موجب بزرگی بزرگ شدن بافت پستانها شوند.

مشکل بزرگ شدن پستان در چه سنی شایع است؟

ژنیکوماستی بین پسران نوجوان (۱۳ تا ۱۹ سال) شایع است، طوری که ۶۵ درصد از پسران ۱۴ ساله، ژنیکوماستی دارند.

بزرگی غدد پستان در پسران نوجوان بسیار رایج است. حدود یک سوم از این پسران در سن بلوغ دچار این وضعیت می شوند، ولی احتمال بروز این عارضه در بزرگسالی کمتر از یک درصد است. بزرگی غدد پستان اغلب خفیف و بدون درد است، اما یک ‌سوم از مردان در مورد حساس شدن آن اعتراض دارند.

تشخیص مشکل بزرگ شدن پستان

معمولا علت بزرگ شدن غدد پستان قابل تشخیص است و در اکثر موارد به دلیل مصرف بعضی داروها و یا بیماری کبدی بروز می‌کند. اگر شما نوجوان هستید، احتمالاً به ‌انجام آزمایش نیازی ندارید و بزرگی پستان، طی دو تا سه سال، خود به خود برطرف خواهد شد، اما پسران بزرگ تر و مردان جوان ممکن است به آزمایش نیاز داشته باشند. در چنین مواردی ممکن است نوعی بیماری، عامل ایجادکننده این مشکل باشد.

چه باید کرد؟

در بسیاری از موارد، درمان خاصی مورد نیاز نیست. پزشک شما ممکن است هر ماه‌ اندازه پستان را پیگیری کند و تحت نظر داشته باشد. در ۹۰ درصد پسران نوجوان، ژنیکوماستی در مدت کمتر از سه سال خود به خود برطرف می‌شود. برخی اوقات با قطع مصرف دارویی که به ژنیکوماستی منجر شده ‌است مانند مواد دوپینگ، مشکل برطرف می‌شود.

در موارد نادری، درمان‌های دارویی برای ژنیکوماستی استفاده می‌شوند، مخصوصا اگر درد و حساسیت وجود داشته باشد. درمان دارویی ممکن است بتواند بافت اضافی پستان را برطرف کند. گاهی برای از بین بردن بافت اضافی، جراحی انجام می‌شود.

اگر علت بزرگ شدن پستانها، بیماری یا تومور باشد، علت اصلی باید درمان شود.در اغلب مردان، ژنیکوماستی در هر دو سینه مشاهده می‌شود ولی اگر تنها یکی از سینه‌ها برآمده بود باید جهت معاینه دقیق‌تر به پزشک مراجعه شود.

افزایش بافت چربی، ژنیکوماستی نیست

برخی از پسران و مردان، در قفسه‌ سینه ی خود بافت چربی زیادی دارند و ممکن است این بافت چربی طوری به نظر برسد که ‌انگار پستانها بزرگ شده‌اند. به ‌این حالت “ژنیکوماستی کاذب” گفته می‌شود.

بعضی از مردان هم تنها به دلیل چاقی، دارای پستان های برآمده هستند، اما در بزرگی سینه به دلیل بزرگ شدن غدد سینه یعنی ژنیکوماستی، چاقی موثر نیست.غده دقیقا زیر نوک سینه متمرکز است، ولی چربی در کلیه مناطق سینه پخش می‌شود.

داروهایی که باعث ژنیکوماستی می شوند

بعضی از مهم‌ترین داروهایی که باعث بروز این حالت می‌شوند عبارت‌اند از: دیگوکسین (لانوکسین) برای بیماری قلبی، اسپرونولاکتین (آلداکتون)، سایمتیدین بلوک‌کننده اسید معده، کتوکونازول (نیزورال) برای عفونت قارچی، فیناستراید (پروسکار) و داناستراید (اودارت) برای بزرگی پروستات.

لازم به ذکر است که داروهای مخدری نظیر آمفتامین، ماری جوانا و هروئین و بیماری کبدی ناشی از افراط در مصرف الکل نیز باعث بزرگ شدن پستان می‌گردند.

آیا سینه مردان هم ممکن است سرطانی شود؟

احتمالا نه. سرطان پستان در مردان بسیار نادر است. توده‌ای که در اثر سرطان ایجاد شده باشد، معمولاً درست زیر نوک سینه ایجاد نمی‌شود.

خصوصیات و ماهیت بافت سرطانی با بافت حاصل از بزرگ شدن پستان در اثر ژنیکوماستی متفاوت است. سرطان پستان ممکن است موجب فرورفتگی پوست یا ایجاد ترشح خونی از سینه شود. پزشک شما می‌تواند نوع توده را تشخیص دهد و بفهمد که توده، سرطانی است یا نه.

اگر در مورد توده‌ سینه هر گونه سئوالی داشتید می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید.در موارد مشکوک ممکن است نیاز به‌انجام ماموگرافی و یا نمونه‌برداری باشد. اغلب برآمدگی‌های پستان در مردان، غیر سرطانی است و مربوط به وضعیتی به نام ژنیکوماستی یا همان بزرگی غدد پستان است، اما بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق آن مشخص شود.

اگرچه سرطان پستان در مردان شایع نیست اما امکان‌پذیر است. در دنیا، حدود ۲۰۰۰ مرد در سال جاری مبتلا به سرطان پستان شناخته شده‌اند.

سرعت مرگ ناشی از سرطان پستان در مردان بیشتر از زنان است، یعنی حدود ۴۵۰ مرد در سال به دلیل سرطان پستان فوت می‌کنند و اما بزرگی غدد پستان در مردان چندان خطرناک نیست.