• مرکز تخصصی دندانپزشکی شاهکار
• کلینیک دندانپزشکی
• ۱۳۹۹/۱۰/۰۲
• 1 دقیقه

ارتودنسی

اُرتودُنسی (به فرانسوی: Orthodontie) یکی از رشته‌های تخصصی دندان‌پزشکی است. امروزه ارتودنسی ممکن است به عنوان مهمترین و مدرن ترین بخش دندانپزشکی به نظر برسد، اما «لبخند زیبا» پروژه ای از زمان مصر باستان است. ارتودنسی یکی از روش‌های زیبا سازی و ترتیب دهی به دندان‌هاست که ارتودنسی بسیاری از ناهنجاری‌های موجود در این زمینه را از بین خواهد برد.

نیاز به مشاوره بیشتر دارید؟ برای صحبت با مرکز تخصصی دندانپزشکی شاهکار کلیک کنید.

بپرس مشاوره رایگان

ارتودنسی به تدریج از طریق دستگاه ها و تکنیک های مختلف پیشرفت کرد تا به چنین پیشرفتی که امروزه شاهد آن هستیم تبدیل شد. دندان ها و فک های روی هم قرار نگرفته و نامرتب همواره از ابتدای وجود بشریت توانایی ما را در جویدن و صحبت کردن کاهش می دهد. فواید ارتودنسی تنها محدود به اصلاح ناهنجاری های دندان و فک نیست، بلکه باعث افزایش اعتماد به نفس افراد می شود. البته برخی مشکلات فانکشنال را نیز برطرف می کند. بنابراین تعجب آور نیست که تاریخ ارتودنسی به هزاران سال قبل برمی گردد:

ارتودنسی دوره باستان

در مجله امریکایی ارتودنسی و ارتوپدی فک و صورت آمده است که باستان شناسان از بقایای اجساد انسانی دندان های نامرتبی را پیدا کردند که به حدود 50000 سال قبل برمی گردد و در آن زمان با استفاده از اجزایی انسان ها سعی در مرتب کردن دندان هایشان داشتند.

امروزه دکتر متخصص ارتودنسی برای اصلاح دندان های نامرتب از براکت ها استفاده می کند که چیزی بسیار شبیه براکت های امروزی در مومیان مصری یافت شده است. بسیاری از مومیایی ها در اطراف دندان هایشان فلزات خام داشتند و باستان شناسان معتقدند که ممکن است در دوران مصر باستان از روده گربه استفاده شده باشد. به این صورت که روده گربه را در دهان بر روی دندان ها به بندها متصل کرده اند تا فشار را برای حرکت دندان ها فراهم کنند.

علاوه بر مصری ها، یونانیان باستان، اتروسکان ها و رومی ها نیز درمان ارتودنسی انجام می دادند. دیوید ایوانز(جراح دندانپزشک) بندهای طلایی را کشف کرد که زنان اتروسکان برای حفظ و مرتب کردن موقعیت دندان هایشان استفاده می کردند. در نتیجه زیبایی و مرتب بودن دندان ها از قدیم مورد توجه همه اقوام بوده است.

پزشک یونان باستان، هیپوکریتز، اولین نوشته خود را با عنوان «توصیف شناخته شده نامرتبی و اختلالات دندانی» را در حدود 400 سال قبل از میلاد مسیح نوشت. نظرات بسیاری در مورد دندان ها و ناهنجاری های دندانی مورد توجه قرار گرفت یکی از این نظرات را یک نویسنده رومی حدود 400 سال بعد بیان کرد. وی توصیه کرد که دندان های تازه درآمده رابه طور مرتب با انگشتان خود فشار دهید تا به موقعیت مناسب خود بازگردند.

ورود به قرن بیستم

بدون اشاره به پدر خوانده ارتودنسی مدرن، ادوارد هارتلی، تاریخچه ارتودنسی کامل نمی شود. مردی با طیف وسیعی از دستاوردهای ذکر شده در مجله پیشرفته دهان و دندان. ادوارد هارتلی دلیل اصلی مال اکلوژن، ناهماهنگی و نامرتبی دندان ها را شناسایی کرد و در سال 1880 با یک مجموعه بسیار موثر از لوازم ارتودنسی آماده به کار شد.

ارتودنسی دندان در  دهه گذشته

البته که تاریخچه ارتودنسی دندان بسیار طولانی تر و مفصل تر از این حرف ها است و به دستگاه هایی که ما در این مقاله گفتیم ختم نمی شود. در طول تاریخچه ارتودنسی دستگاه ها و روش های زیادی ساخته شده که هر کدام برای صاف کردن دندان ها و فک مورد استفاده قرار میگرفته است. امروزه نیز شاهد ساخته شدن دستگاه های بسیار زیادی هستیم که هر کدام به  شکلی به صاف کردن دندان ها و هماهنگ کردنشان کمک می کند. مهمترین و شناخته شده ترین دستگاه های ارتودنسی امروزی که ادامه تلاش دندانپزشکان و مخترعان این حوزه است عبارتند از:

بریس خود تنظیم و دیمون

بریس سرامیکی

ریتینرها

هدگیر

باند، کش و الاستیک ارتودنسی

فضا نگهدارنده

پالاتال اکسپندر یا وسیع کننده کام

پستانک ارتودنسی

انواع ارتودنسی شفاف (پلاک های ارتودنسی و …

ارتودنسی یکی از روش‌های زیباسازی و ترتیب دهی به دندان‌هاست که ارتودنسی بسیاری از ناهنجاری‌های موجود در این زمینه را از بین خواهد برد. ارتودنسی ثابت اثرات خود را طی مدت یک و نیم تا دو سال و گاها حتی سه سال بر روی دندان‌ها می‌گذارد. هر چه میزان ناهنجاری‌ها بیشتر باشد مسلما زمان بیشتری برای طی کردن مراحل ارتودنسی جهت به وجود آمدن نظم مورد نظر در قرارگیری دندان‌ها سپری می‌شود. مراحل ارتودنسی را می‌توان با در نظر گرفتن خواسته مراجعین به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول مراجعینی که جهت زیبایی اقدام به انجام عمل ارتودنسی می‌کنند. دسته دوم بیمارانی که به سلامت دندان‌ها و راحتی در رعایت بهداشت دهان و دندان فکر می‌کنند را شامل می‌شود.

مراحل ارتودنسی ثابت

استفاده از دستگاه برای درمان ناهنجاری پیچیده و پس از رویش تمام دندان‌های دائمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استفاده از ارتودنسی ثابت هیچ محدودیتی ندارد. همچنین کارایی بالایی که دارد باعث شده ارتودنسی ثابت طرفداران زیادی پیدا کند.

در مراحل ارتودنسی ثابت؛ دندان‌های شما را به وسیله سیم‌ها و کش‌های مخصوص به سمت مورد نظر حرکت داده و دندان‌ها را در سر جای اصلی خود قرار می‌دهد. انجام این کار هیچ آسیبی به دندان‌ها و ریشه آن‌ها وارد نمی‌آورد.

پس از برداشتن براکت‌ها در پایان کار بهداشت دهان و دندان‌ها نیز بسیار آسان تر می‌شوند.

مراحل ارتودنسی متحرک

این نوع ارتودنسی برای سنین پایین و ناهنجاری فکی در سنین قبل از بلوغ استفاده می‌شود.

در ارتودنسی متحرک ابتدا از فک بالا و پایین بیمار قالب گیری می‌شود و پلاک بالا و پلاک پایین ساخته می‌شود.

پس از آماده شدن قالب ارتودنسی، بیمار باید در همه زمان‌ها حتی در خواب از قالب ارتودنسی متحرک استفاده کند.

قالب ارتودنسی متحرک را می‌توان فقط در زمان خوردن و آشامیدن از دهان خارج کر د و پس از استفاده از مسواک و نخ دندان قالب ارتودنسی را دوباره در دهان قرار داد.

استفاده از روش ارتودنسی متحرک برای افرادی که سن کمتری دارند بسیار مفید است. زیرا باعث می‌شود که علاوه بر مشکلات دندان ناهنجاری کوچک فکی آن‌ها نیز بر طرف شود.

همچنین استفاده از ارتودنسی متحرک ممکن است سبب محدودیت حرکات دندانی شود.

برای درمان ارتودنسی به وسیله قالب متحرک متخصص ارتودنسی به همکاری بیمار نیز نیازمند است.

مدت زمان استفاده از دستگاه ارتودنسی متحرک بسته به سن بیمار بین 6 ماه الی یک سال متغیر است.

مراحل ارتودنسی:

قالب گیری برای ارتودنسی دندان

اولین مرحله از مراحل ارتودنسی دندان، مرحله قالب گیری دندان است که در این مرحله متخصص ارتودنسی پس از معاینات دقیق دندان بیمار، قالب گیری دندان را انجام می‌دهد. تا وضعیت دندان‌ها را در ابتدای مراحل ارتودنسی ثبت کنید.

 تصویربرداری در ارتودنسی دندان

در این مرحله ارتودنسی دندان باید طبق تشخیص متخصص ارتودنسی مراحل زیر را انجام شود:

1. عکس رادیولوژی

OPG  یکی از رادیوگرافی‌های ضروری جهت شروع درمان ارتودنسی است. به وسیله عکسOPG، متخصص ارتودنسی قادر به دیدن دقیق ریشه دندان است. می‌تواند کلیه دندان‌ها را از لحاظ سلامت کلی مورد ارزیابی قرار دهد.

2. فتوگرافی(عکس رنگی)

این تصاویر در مراحل ارتودنسی انجام می‌شود جهت بررسی وضعیت بافت سخت و نرم داخل دهان و ارزیابی شاخص‌های زیبایی صورت در ابتدای درمان ارتودنسی تجویز می‌شود.

معاینه بیمار ارتودنسی دندان

در این مرحله از مراحل ارتودنسی دندان، فک بیمار مجدد توسط متخصص ارتودنسی مورد بررسی قرار می‌گیرد. پزشک متخصص با درنظر گرفتن هزینه ارتودنسی به صورت تقریبی و همچنین زمان بندی احتمالی را برای بیمار توضیح می‌دهد.

قرار دادن بریس(براکت) بر روی دندان بیمار

در صورتی که فرد ارتودنسی نامرئی را انتخاب کند، پس از قالب گیری و انجام عکس برداری لازم، علی رغم پرداخت هزینه ارتودنسی می‌تواند تنها در 20 الی 30 دقیقه حضور در مطب، ارتودنسی دندان را انجام دهد. در غیر اینصورت جلسه مربوط به چسباندن بریس(براکت‌ها) در دهان حدود 2 ساعت زمان می‌برد. متخصص ارتودنسی دقت و زمان زیادی را در این مرحله برای قرار دادن براکت روی هر یک از دندان‌ها می‌گذارد.

تنظیم جلسات بعدی برای مراحل ارتودنسی دندان

متخصص ارتودنسی پس از قرار دادن براکت بر روی دندان بیمار جلساتی را طبق برنامه زمان بندی برای مراجعه بیمار تنظیم می‌کند. این جلسات برای مشاهده روند پیشرفت درمان بیمار و تنظیم حرکات دندانی است (که گاها با درد همراه است). در طول هر یک از جلسات متخصص ارتودنسی مجدد نیروی لازم برای حرکت دندان‌ها را تنظیم می‌کند.

استفاده از نگه دارنده و خارج کردن براکت از دهان

در طول مراحل درمان ارتودنسی دندان، مراجعات منظم و دقیق به متخصص ارتودنسی جهت کسب نتایج ایده آل و دستیابی به لبخندی زیبا اهمیت زیادی دارد. پس از پایان مراحل ارتودنسی دندان و پرداخت هزینه ارتودنسی، براکت از دهان خارج شده و پس از آن استفاده از نگه دارنده دندان جهت ثابت نگه داشتن وضعیت دندان و فک بیمار شروع می‌شود. پس از انجام کلیه مراحل ارتودنسی دندان توسط متخصص ارتودنسی، بیمار می‌تواند از زیبایی دندان‌ها و لبخند خود لذت ببرد.

ما در مرکز دندانپزشکی شاهکار با تجهیزات به روز و کادری دوره دیده در خدمت شما خواهیم بود تا به هماهنگ و یکدست شدن دندان هایتان و ساخت لبخندی جذاب به شما کمک کنیم.