خاک کاکتوس چگونه باید باشد

خاک کاکتوس چگونه باید باشد تا بتواند رشد خوبی را داشته باشد و به موقع گل بدهد؟

سوالی که اکثر خانم های گل دوست می پرسند.  اینکه خاک کاکتوس چگونه باید باشد سوال اکثر خانم هاست چون فکر می کنند کاکتوس گیاه بسیار قوی می باشد و نیاز به توجه ان چنانی ندارد اما بعد از مدتی که گلدان کاکتوسشان تغییری نکرد به این نتیجه می رسند که این گل دردهایش را به درون خودش می ریزد و آنچنان هم که بقیه می گویند قوی نیست و نیاز به توجه فراوان دارد.

خاکی که برای گلدان کاکتوس در نظر می گیرید باید مخلوطی از انواع خاک های مناسب اینگونه گل باشد تا در زمان مناسب هم به بار بشیند. در ادامه شما را به جواب سوالتان می رسانیم که خاک کاکتوس چگونه باید باشد؟

خاک مناسب کاکتوس

یکی ازعوامل مهم در پرورش کاکتوس cactus  و ساکولنت ها  succulents استفاده از خاک مناسب می باشد . چون چهار عنصر  آب ، هوا ، نور و دما تاثیر مستقیمی درترکیب خاک کاکتوس و ساکولنت ها دارند در دنیا هنوز دستور خیلی استانداردی برای این امروجود ندارد و بیشتر دستورهای تهیه خاک بر اساس تجربه های منطقه ایی توصیه شده است .

بطور کلی این گیاهان در ترکیبات مختلفی ازخاک می توانند زندگی کنند که باید دارای خلل و فرج و پر متفذ باشد تا اب به راحتی از ان خارج شود و سریعا خاک خشک شود.و گیاه امکان تنفس aeration پیدا کند. همواره برای کاکتوس ها از خاکی سنگ ریزه ای استفاده کنید . برای خاک کاکتوس ترکیب های مختلفی توصیه می شود . که بر همین اساس ماسه یکی از عوامل اصلی ترکیبات خاک آنها است .

بسیاری از دوستان با ارائه دستورات پیچیده در ترکیبات خاک علاقمندان مبتدی به پرورش کاکتوس و ساکولنت ها را نگران می کنند که مبادا کندی رشد گیاه شان بعلت استفاده نکردن همان مورد در خاک می باشد . ما  برای رفع این دلهره ها سعی می کنیم ابتدا یک دستور کلی قابل استفاده در ترکیبات خاک ارائه دهیم سپس همه موادی را که در ترکیبات خاک می تواند مورد استفاده قرار بگیرد را شرح خواهیم داد .
دستور کلی

برای مناطق مرطوب         ماسه 5/1 پیمانه + خاک 5/0 پیمانه + کود 5/0 پیمانه

برای مناطق خشک           ماسه 5/1 پیمانه + خاک 1 پیمانه + کود 5/0 پیمانه

همانطور که درترکیبات بالا مشاهده می کنید با خشک شدن هوا ، خاک درصد بیشتری از ترکیب را شامل می شود  یعنی خیلی ساده هرچه هوا مرطوب باشد در صد خاک آن کمتر برای تخلیه مناسب آب و هر چه هوا خشک تر باشد در صد خاک را بیشتر می کنیم تا ترکیب ، ذخیره آب بیشتری داشته باشد چون خاک با ایجاد چسبندگی خروج آب را می تواند کنترل کند .
مواد قابل استفاده در خاک کاکتوس

1 : شن ماسه 04  ( ماسه ایی که ذرات در آن از یک تا چهارمیلمترمخلوط با شد )

توجه : این نوع ماسه یا کمی درشت تر ( 06 ) در اکثر ساختمانهای در حال ساخت یافت می شود . ذرات درشت آن را می توانید برای قرار دادن در زیر گلدان استفاده کنید و در ضمن توجه داشته باشید ماسه بادی ( ماسه خیلی ریز ) مخلوط با آن باشد و برای آزمایش می توانید آنرا خیس کنید اگر بعد از خشک شدن بهم نچسبید آن مناسب است .

2 : خاک ( بطور کلی 20 سانت از خاک پوسته زمین که کاملا آفتاب خورده باشد حاصل خیز می باشد  )

توجه :  در ترکیبات خاک کاکتوس می توان از خاک آفتاب خورده مزرعه ، خاک باغچه ، خاک پیت ماس و یا خاک بسته بندی بصورت تکی و یا مخلوطی از چند نوع شان بهمراه ماسه استفاده کرد ضمنا خاک هایی که از گود برداری پی ساختمان ها بیرون آورده می شوند ارزش غذایی ندارند .

3 : کود ( کود های حیوانی ، کود های شمیایی )  

توجه : کودهای حیوانی کهنه و پوسیده مناسب تر هستند مخصوصا برای کسانیکه  گیاهان شان را در فضای باز نگهداری میکنند یا در زمین کاشته اند.

توجه : استفاده از کود شمیایی در ترکیبات خاص نیاز به تخصص دارد و باید با احتیاط صورت گیرد و البته فرمول های خاص خودش را دارد که می توانید به بخش کود مناسب در وبلاگ مراجه کنید .

4 : خاک برگ ( از برگ گیاهان بدست می آید )  

5 : خاک باغچه ( خاک درون باغچه ها )

6 : خاک رس  clay( خاکی قرمز رنگ که در مکانهای آبرفتی یا پشت سدها یافت می شود )

7 : خاک پیت Peat Soil ( خاک سیاه رنگی که از نوعی خزه (خزه اسفاگنوم Sphagnum Sp  ) درست می شود و در جنگلها ی شمال ایران یافت می شود )

8 : کمپوست composted ( نوعی خاک که اززباله های گیاهان و حیوانات درست می شود )

9 : پرلیت ( پرلیت از نوعی سنگ آتشفشانی درست می شود که جای گزین مناسبی برای شن و ماسه درشت می بلشد زیرا استریل بوده وا هوا را بهتر جریان می دهد اما در مناطقی که باد می وزد بعلت وزن بسیار مشکلاتی بهمراه دارد )

10 : تورب خزه  ( گیاهی که به بدنه درختان در جنگلها می چسبد )

11 : پوست برنج ( پوسته جدا شده برنج بعد استحصال آن )

12 : خرده سفال ( تکه خرد شده گلدان های سفالی و آجر )

13 : پودر استخوان ( پودر که از خشک شدن و آسیاب کردن استخوان بدست می آید و بعنوان غذای دام مصارف زیادی دارد )

14 : خاکستر ذغال ( برای ضد عفونی کردن خاک بکار می رود )

15 : تفاله چای ( برای ضد عفونی کردن به خاک استفاده می شود )

16 : مواد شیمیایی ( جهت ضد عفونی خاک بکار می رود )

17 : خاک گلدان ( خاک های بسته بندی موجود در بازار)

توجه : بعد از ترکیب خاک مورد نظر بهتر است ضد عفونی شود که در همین صفحه مطا لعه بفرما ئید .

فرمول های ترکیب خاک

توجه : از دوستان تقاضا می شود در صورت استفاده از فرمول های زیر نتیجه را در بخش نظرات بنویسید تا بنام خودتان در وبلاگ قرار گیرد .

برای آماده سازی خاک بعد از تهیه مواد اولیه ابتدا یک ظرف را بعنوان پیمانه انتخاب کنید ، میتوانید از یک گلدان متوسط برای این کار استفاده کنید سپس اقدام به ترکیب خاک طبق یکی از فرمول های زیر کنید .

شماره 1 : یک فرمول بسیار ساده برای مناطق پر باران

ماسه 2 پیمانه + خاک مزرعه 1 پیمانه + کود حیوانی 1 پیمانه + تفاله چای مقداری

شماره 2 : یک فرمول بسیار ساده برای مناطق خشک تر

ماسه 5/1 پیمانه + خاک مزرعه 5/0 پیمانه + خاک رس 5/0 پیمانه + تفاله چای

شماره 3 : این سه فرمول در چند کتاب پیشنهاد شده

الف : خاک باغچه 1 پیمانه + شن ماسه 1 پیمانه + کمپوست 1 پیمانه

ب : خاک باغچه 1 پیمانه + شن ماسه 1 پیمانه + خاک رس 5/0 پیمانه

پ : شن ماسه 1 پیمانه + شن ماسه 1 پیمانه + خاک پیت 1 پیمانه

شماره 4 : این دستور از یک سایت خارجی ترجمه شده

خاک گلدان 2 پیمانه + شن ماسه 2 پیمانه + خاک پیت 5/0 پیمانه + پودر استخوان مقداری

شماره 5 :  این دستور از یک سایت خارجی ترجمه شده

ماسه 1 پیمانه + خاک گلدان 1 بخش + پرلیت 5/0 پیمانه سپس 1 قاشق غذا خوری کود سوپر فسفات در یک گالن آب ( حدود 4 لیتر ) حل کرده وروی آن آب پاشی کنید .

شماره 6 : این دستور مناسب هوای معتدل می باشد

کمپوست 2 پیمانه + ماسه 2 پیمانه + خاک رس 1 پیمانه

شماره 7 : این دستور از یک سایت خارجی ترجمه شده

ماسه 1 پیمانه + خاک ترب خزه 1 پیمانه + مخلوط یک فنجان پودر استخوان با 7 کیلو ازاین خاک

شماره 8 : چند دستور که در یک سایت تخصصی خاک کاکتوس عرضه شده

الف ) ماسه 2 پیمانه + خاک باغچه 1 پیمانه + خاک برگ بارور شده با آهک 1 پیمانه + پرلیت 3 پیمانه

ب ) ماسه 2 پیمانه + خاک پیت 1 پیمانه + خاک برگ بارور شده با آهک 1 پیمانه + خاک باغچه 4 پیمانه + پرلیت 5 پیمانه

ت ) ماسه یا پرلیت 1 پیمانه + خاک مخلوط با کود 1 پیمانه

ث ) ماسه 2 پیمانه + خاک پیت بارور شده با آهک 1 پیمانه + خاک پیت معمولی 1 پیمانه + پرلیت 1 پیمانه

شماره 9 : این دستور توسط التون رابرتز یکی از معروف ترین پرورش دهندگان کاکتوس در دنیا ارائه شده

30٪ کمپوست + 30٪ شن و ماسه + 15 درصد خاک پیت +  10٪ پرلیت + 15٪ کود

شماره 10 : این دستورتوسط یک دانشکده تحقیقاتی ارائه شده

ماسه 1 پیمانه + کمپوست 1 پیمانه + خاک تورب خزه 1 پیمانه + پرلیت 2 پیمانه + هر متر مکعب از مخلوط 5 قاشق غذا خوری آهک ، 2 قاشق غذاخوری گچ ، 3 قاشق غذا خوری سوپر فسفات ، 1 قاشق غذا خوری نیترات پتاسیم ، 5/0 قاشق غذا خوری سولفات پتاسیم

این دستور توسط محمود از فلاور جان ارائه شده :

شن ماسه ریز و درشت ۲ پیمانه + کوکوپیت ۱ پیمانه + پرلیت ۱ پیمانه + خاک برگ ۱ پیمانه +

کود دامی ۵ / ۰ پیمانه + پیت ماس ذغال جهت ته گلدان + مقداری ریگ جهت ته گلدان

توجه : برای اینکه کوکو پیت از هم باز شود باید خیس شود و بهتر است برای آب هوای ایران  مستقیما از خاک رس استفاده نشود .      

 تحقیق تخصصی درباره هر نوع کاکتوس بهترین ابزار برای داشتن یک کاکتوس سالم و روبه رشد است.  در اینجا اطلاعاتی  اصلی درباره ترکیبات رایج در خاک کاکتوس و درصد مناسب این ترکیبات برای برخی گونه ها آمده است.

کوکوپیت:

کوکوپیت محصول جانبی صنعت نارگیل است. تمامی پوسته و ضایعات نارگیل در اندازه های متفاوت خشک و در زمین دفن می شود. در کل کوکوپیت در ترکیب کاکتوس بکار نمی رود مگر اندازه های کوچک که در نواحی خیلی خشک محافظت می شوند. این ترکیب بخوبی آب را در خود نگه داشته و کاملا سبک است.

پیت:

پیت مثل کوکوپیت برای کاکتوس استفاده نمی شود. حق با شماست در ترکیبات خاک کاکتوس برخی فروشگاه ها این ترکیب دیده می شود، در واقع این ترکیب برای مدت زمان کوتاه و برای طی مسافت زیاد می تواند مناسب باشد به شرط آنکه آبیاری کنترل شود. پیت ماس به مرور تجزیه شده و حالت اسیدی به خود می گیرد و این برای کاکتوس ها ایده آل نمی باشد. پیت ماس فقط برای کاکتوس های بزرگ و سریع الرشدی که تحمل آب زیاد را دارند استفاده می شود.

پومیک یا سنگ پا:

پومیک یک سنگ سبک است که در صنعت کشاورزی در اندازه های کوچک به فروش می رسد. قبل از استفاده در ترکیب کاکتوس آن را به خوبی بشویید تا از گرد سنگ عاری گردد زیرا این ذرات ریز برای کاکتوس اصلا مناسب نیست. همچنین مراقب باشید که در گرد و غبار این سنگ تنفس نکنید. پومیک برای افزایش زهکشی و کاهش چسبندگی خاک بسیار موثر است.

پرلیت:

پرلیت نیز مثل پومیک برای سبک کردن خاک بکار می رود و شایع تر و ارزان تر از پومیک است اما به تخلخل پومیک نمی رسد و اکثر علاقه مندان درصورتی که به پومیک دسترسی نداشته باشند، از پرلیت استفاده می کنند.

ماسه:

ماسه نقطه اختلاف و بحث بین اکثر پرورش دهندگان کاکتوس است. در کشورهای بسیار مرطوب و استوایی ماسه جزء اصلی ترکیب کاکتوس است. انواع زیادی ماسه وجود دارد که بر اساس اندازه ذرات دسته بندی می شوند. به سختی می توان بدون در نظر کرفتن شرایط آب و هوایی درباره نوع مناسب ماسه اظهار نظر کرد اما چیزی که واضح است ماسه شما نباید چسبندگی داشته باشد. هر ماسه ای باید قبل از استفاده شسته شود. سپس مقداری از ماسه را در گلدان ریخته و آن را خیس کنید. پس از خشک شدن چنانچه چسبندگی آن مثل سیمان باشد اصلا برای این کار مناسب نیست. در کل اکثر ماسه ها مناسب هستند و برای اکثر کاکتوس های حساس به آب استفاده می شود. ذرات درشت تر ماسه برای هوای مرطوب مناسب تر است.

سنگ ریزه:

حتی اکثر مخالفان استفاده از ماسه، به استفاده از سنگ ریزه در ترکیب خاک کاکتوس اعتقاد کامل دارند. سنگ ریزه در واقع نوعی ماسه در ابعاد درشت تر  می باشد. در اکثر خاک کاکتوس هایی که ما استفاده می کنیم سنگ ریزه به مقدار زیادی وجود دارد. عملکرد سنگ ریزه همان عملکرد ماسه و پومیک می باشد فقط از آن دو سنگین تر است.

خاک سطحی:

خاک سطحی یک کلمه پر ابهام برای اکثر افراد است. خاک سطحی یا خاک باغچه فقط بایستی برای انواع خاصی کاکتوس استفاده شود و اغلب برای زهکشی مناسب به همراه درصد زیادی سنگ ریزه بکار می رود. نوعی خاک سطحی که باید از آن به شدت اجتناب کرد خاکی است که حاوی نخاله های ساختمانی یا قارچ باشد.

کمپوست:

گرچه کمپوست پر از مواد مغذی برای برخی گونه ها است، ولی فقط از کمپوست های بسیار پوسیده باید استفاده شود. از کمپوست های ناقص پوسیده در ترکیب خاک کاکتوس استفاده نکنید زیرا باعث پوسیدگی گیاه در گونه های حساس می شود.

خاک پیشنهادی برای برخی گونه های کاکتوس

ترکیب معدنی:

این ترکیب برای زهکشی مناسب و خشک شدن سریع معرفی می شود. این ترکیب مناسب گونه های متعلق به نواحی خشک، با ریشه های روی خاکی و با رشد کم می باشد. برای نمونه: آریو کارپوس، آستروفیتوم، آزتکیوم، اچینو کاکتوس، لوفافورا، ابرگونیا، توربینوکارپوس و ….

60-30 درصد سنگ ریزه

30-10 درصد پومیک یا پرلیت

20-10 درصد ماسه بادی

5 درصد کودهای آرام آزاد شونده( اختیاری)

برای گونه هایی با تحمل آب بالا:

برای این گونه ها در صورتیکه از آب باران در امان باشند از ترکیب این گروه استفاده کنید. گونه های این گروه کاکتوس هایی نظیر سرئوس، اچیینوپسیس، هاریسیا، میرتیلوکاکتوس، نئوبوکس بومیا( Neobuxbaumia)، اپونیتا، polaskia، ربوتیا، استنو سرئوس  Stenocereusو تریکو سرئوس و …

50-30 درصد کوکوپیت/پیت ماس یا خاک سطحی

20-10 درصد پومیک یا پرلیت

40-20 درصد سنگریزه و ماسه

در گلخانه های معروف دنیا از 60 درصد کوکوپیت، 30 درصد سنگریزه، 5 درصد پومیک و 5 درصد کود آلی برای تمامی کاکتوس های استوانه ای و گونه های با تحمل آبی زیاد استفاده می شود. به یاد داشته باشید که در گلخانه آبیاری توسط افراد به خوبی کنترل می شود.

برای گونه های استوایی:

برای گونه های استوایی که خاک غنی و مرطوب را می پسندند مثل، Acanthocereus, Hylocereus, Pereskia, Pereskiopsis, Rhipsalis, Selenicereus

70 درصد کوکوپیت یا پیت ماس یا خاک سطحی

10 درصد سنگریزه یا ماسه

20-10 درصد کمپوست

10-5 درصد کود آلی
خاک مناسب جهت چند نوع کاکتوس خاص
حال که با کلیات ترکیبات خاک کاکتوس آشنا شدید به معرفی خاک های مورد علاقه چند نوع خاص از این گیاهان می پردازیم ( ترکیبات بصورت درصد نوشته شده تا علاقمندان با در نظر گرفتن منطقه و محیط زندگی خود به تنظیم آن بپرذازند )

کاکتوس هایی که  نیاز به زهکشی خوب با خشک شدن سریع آب دارند شامل انواع

 Ariocarpus، Astrophytum، Aztekium، Echinocactus، Lophophora، Obregonia، Turbinicarpus

30-60٪ ماسه + 10-30٪ پرلیت + 10-20٪ خاک گلدان + 5٪ کود (اختیاری)

کاکتوس هایی که تحمل آب بیشتری دارند شامل انواع

Echinopsiscereus، Harrisia، Myrtillocactus، Neobuxbaumia، انجیر هندی، Polaskia، Rebutia، Stenocereus، Trichocereus

20-40٪ ماسه + 10-20٪ پرلیت + 30-50٪ خاک گلدان +  5٪ کود (اختیاری)

کاکتوس هایی که که تحمل گرمای زیاد و حتی خاک مرطوب و غنی را دارند شامل انواع

Acanthocereus، Hylocereus، Pereskia، Pereskiopsis، Rhipsalis، Selenicereus

10٪ ماسه + 70 ٪ خاک پیت + 10-20٪ کمپوست + 5-10 درصد کود