نحوه ی خشک کردن انجیر
انجیر خشک یکی از روش های استفاده انجیر در فصل ها و محیط هایی است که انجیر تر وجود ندارد. با خشک کردن انجیر مواد مغذی و شیرینی اش تا مدتها باقی می ماند. نحوه خشک کردن انجیر در مکان های مختلف با روش های متفاوتی صورت می گیرد. برای اطلاع از نحوه خشک کردن انجیر این مطلب را بخوانید.
خشک کردن، یکی از روش های نگهداری طولانی مدت از غذاهاست. این فرایند با گرفتن آب موجود در ماده غذایی صورت می گیرد. آب خود سبب فساد ماده غذایی شده و به رشد موجودات ریز زنده کمک می کند. معمولاً آب موجود در ماده غذایی ضمن تبخیر از دست می رود (خشک کردن در جریان هوا، خشک کردن زیر نور آفتاب، دودی کردن یا خشک کردن به وسیله باد). ، میوه هایی که آب بسیار زیادی دارند همچون کشمش، آلو، انجیر و خرما را نیز می توانید به شکل های بالا خشک کنید. به طور نمونه که شما انجیر را پرسیده اید ، می توانید انجیرها را نخ کشیده و از جایی آویزان کنید و مثلاً در جریان هوا قرار داده و خشک کنید.
نحوه ی خشک کردن انجیر در باغ و در منزل
انجیر تازه مانند بسیاری از میوهها دارای آب زیادی میباشد. آب موجود در میوه (یا هر ماده غذایی دیگر) به رشد موجودات ریز زنده کمک میکند. این موضوع با گذشت زمان و در صورت مساعد بودن شرایط، فاسد شدن میوه را در پی دارد. نگهداری طولانی مدت مواد غذایی به روشهای مختلفی ممکن میگردد. یکی از این روشها استفاده از سردخانه بوده که البته در موارد زیادی کاربرد ندارد. به عنوان مثال انجیر تازه را نمیتوان در سردخانه به مدت طولانی نگهداری کرد. از دیگر روشهای نگهداری طولانی مدت مواد غذایی، خشک کردن آنها است. این امر با خارج کردن آب موجود در میوه ممکن میگردد. خارج کردن آب نیز معمولا به کمک تبخیر صورت میگیرد. انجیر خشک نیز با بکارگیری همین فرآیند بهدست میآید.
لازم به ذکر است خشک کردن انجیر تغییراتی نیز در خواص میوه ایجاد میکند که مورد بحث ما نبوده و جهت اطلاع از آن میتوان به مقاله « انجیر تازه یا ..انجیر خشک » مراجعه کرد.
خشک کردن انجیر میتواند به روشهای مختلفی انجام شود. اولین و معمولترین روش، استفاده از نور آفتاب میباشد. استفاده از جریان هوا و باد نیز میتواند در خشک کردن انجیر مورد استفاده قرار گیرد. همچنین حرارت دادن انجیر یکی از روشهای خشک کردن آن میباشد. به دلیل شرایط متفاوت موجود، ممکن است روش خشک کردن انجیر در باغات تولیدی عمده، در منازل و در کارخانهها با هم متفاوت باشد.
نکتهای که در همین ابتدا بایستی به آن توجه کرد اینکه برای خشک کردن انجیر، بهتر است اجازه داده شود این میوه بر روی درخت نیمخشک شده و بهصورت طبیعی ریزش کند. چیدن انجیر تازه به منظور خشک کردن آن، کیفیت محصول نهایی را کاهش خواهد داد.
نحوه ی خشک کردن انجیر با نور خورشید
انجیرهای کاملا رسیده را با آب بشویید. بهترین نشانه انجیر رسیده زمانی است که از روی درخت به زمین می افتد.
انجیر را از وسط ساقه ببرید تا کمی از ساقه به انجیر متصل باشد.
آنها را روی صفحه مشبک توری به یک جهت بخوابانید.
توری محتوی انجیر را در جایی که نور مستقیم خورشید بتابد قرار دهید. حتی روی ماشینی که در آفتاب پارک شده نیز می توانید بگذارید.
روی انجیر را با یک پارچه توری سفید بپوشانید تا حشرات روی آن ننشیند.
اجازه دهید انجیرها 2 تا 3 روز کامل در مقابل نور آفتاب قرار گیرد، با تاریک شدن هوا آنها را به داخل منزل آورید و دوباره با تابش آفتاب صبح به بیرون منتقل کنید. وقتی سطح خارجی انجیر کاملا خشک و چروکیده شد همچنین هیچ شیره و تری ای در انجیر باقی نماند، انجیر خشک آماده است.
نحوه ی خشک کردن انجیردر باغات عمده
در باغات عمده تولید انجیر، ازنحوه ی خشک کردن زیر نور خورشید استفاده میشود. در این روش، میوه انجیر تا زمان نیمه خشک شدن بر روی درخت میماند. پس از ریزش میوه و جمعآوری آن از زیر درخت، در جایگاه خاصی که از قبل ساخته شده ریخته میشود. این جایگاهها به «اشپنگ» معروف بوده و البته دارای اسامی محلی دیگری نیز میباشند. باید سعی کرد انجیر بر روی اشپنگ بهصورت یک لایه قرار گیرد. اشپنگ باید بهگونهای ساخته شود که در طول روز در معرض نور آفتاب قرار داشته باشد. مدت زمان مورد نیاز برای خشک شدن انجیر در اشپنگ به گرمی و درجه حرارت هوا و نیز میزان خشکی اولیه انجیر بستگی دارد. بهطور کلی میتوان گفت خشک شدن انجیر در اشپنگ در حدود ۳ تا ۵ روز به طول میانجامد. جمع کردن انجیر از روی اشپنگ نیز بایستی در صبح زود و قبل از تابش آفتاب صورت گیرد. چرا که با گرم شدن آن، میوه حالت نرمی به خود گرفته و نگهداری آن را مشکل میکند. در صورتیکه انجیر جمعآوری شده به اندازه کافی خشک نشده و در نگهداری آن دقت کافی نشود، به مرور ممکن است تغییر رنگ داده و کیفیت اولیه خود را از دست بدهد.
در منازل در صورت فراهم بودن شرایط و وجود فضای آزاد، میتوان میوه انجیر را به کمک نور خورشید و یا بهرهگیری از جریان هوا خشک کرد. استفاده همزمان از هر دو روش نیز معمول بوده و معقولتر میباشد. در صورت وجود فضای مناسب میتوان انجیر را درون توری مشبک قرار داده و آن را به مدت چند روز در معرض نور خورشید قرار داد. برای اطمینان از سلامت محصول، میتوان از یک تور نازک برای پوشاندن روی انجیر نیز استفاده کرد. نکتهای که مجددا بایستی متذکر شویم اینکه بایستی به میوه انجیر تا زمان نیمهخشک شدن و ریزش طبیعی زیر درخت فرصت داد. در روش دیگر برای خشک کردن انجیر، ابتدا میوهها از یک نخ عبور داده میشوند. پس از آن مجموعه تسبیحوار انجیر، در محلی که در معرض نور خورشید باشد آویزان میگردد. گاهی اوقات قبل از شروع خشک کردن انجیر با این روش، مقداری آرد به آن زده میشود. روش دیگری که در منازل میتوان از آن بهره برد استفاده از فرگاز یا آون میباشد. در این روش بایستی فر از قبل گرم شده و دمای آن بر روی ۶۰ درجه سانتیگراد قرار گیرد. پس از آن میوه انجیر بر روی صفحه مشبکی درون فر قرار میگیرد. نکته مهم اینکه درب فر بایستی کمی باز باشد تا رطوبت انجیر از فر خارج شود. در غیر اینصورت انجیر بسیار داغ شده و پخته میشود. همچنین انجیر درون فر بایستی هر چند وقت یکبار چرخانده و پشت و رو گردد. مدت زمان مورد نیاز برای ماندن انجیر نیمه خشک درون فر در حدود ۱۲ تا ۱۸ ساعت میباشد. انجیر تازه (تر)، ممکن است درون فر تا ۳۶ ساعت زمان نیاز داشته باشد. انجیر خشک زمانی بهدست آمده که آب داخل میوه کاملا خشک شود و انجیر حالت چروکیدگی پیدا کند.
نحوه ی خشک کردن انجیر درکارخانه
در کارخانهها برای خشک کردن انجیر از مواد خشک کننده استفاده میکنند. معمولا اکثر فرآیندهای خشک کردن مواد غذایی، شامل استفاده از هوای داغ میباشد. خشک کن هوایی، با کریستاله کردن مواد غذایی، آنها را شبیهتر به شکل اولیه خود خشک میکند.
نمونههای مختلف انجیر خشک
از هر روشی که برای خشک کردن انجیر استفاده شده باشد، طیف وسیعی از کیفیت محصول نهایی بهدست میآید. دسته بندی انجیر، پس از جمعآوری آنها انجام میشود. برای این منظور دانههای انجیر خشک مشابه، هم از نظر رنگ و شکل ظاهری و هم از نظر اندازه در یک گروه قرار میگیرند. با اینکار نمونههای مختلف ایجاد و انواع انجیر خشک روانه بازار میگردد. برخی از این نمونهها دارای کیفیت پایینی بوده و قیمتهای نازلی دارند و برخی نیز قیمتهای بسیار بالایی خواهند داشت. اختلاف قیمت برخی از نمونهها با تفاوت اندک ممکن است برای بسیاری از افراد باور کردنی نباشد. اما این موضوع برای کسانیکه شناخت کامل دارند طبیعی است. نکته مهم بعدی اینکه در صورت ترشیدگی انجیر و یا خراب بودن آن، با وجود ظاهر مناسب، قیمت محصول بسیار افت خواهد کرد. جهت اطلاع از انواع انجیر خشک و چگونگی دسته بندی آن به مقاله مربوطه مراجعه فرمایید.
مهمترین خواص میوه بهشتی انجیر خشک
انجیر میوهای شیرین و بسیار مغذی بوده و دارای خواص درمانی فراوانی است. جالب اینکه درمان بسیاری از مشکلات رایج امروزی را میتوان در خواص این میوه بهشتی یافت. از جمله مهمترین خواص انجیر درمان و رفع یبوست و نیز درمان نفخ معده و سیستم گوارش میباشد. مفید بودن انجیر خشک برای افراد دارای کمخونی فقر آهن به دلیل غنی بودن آن از آهن از دیگر خواص مهم انجیر بهشمار میآید. انجیر خشک همچنین به دلیل داشتن قند فراوان و مقوی و نیروبخش بودن، بهترین ماده غذایی برای افراد دارای ضعف جسمانی است. میوه بهشتی انجیر به دلیل دارا بودن پتاسیم در کنترل فشار خون نیز موثر است. از آنجا که وجود پتاسیم باعث کاهش دفع ادراری کلسیم میگردد، بنابراین مصرف انجیر تراکم استخوان را افزایش داده و از پوکی استخوان جلوگیری میکند. مواردی همچون جلوگیری از بروز سرطان، جلوگیری از ریزش مو به دلیل دارا بودن گوگرد، و استفاده در انواع رژیم غذایی به دلیل دارا بودن فیبر نیز از
دیگر خواص انجیر بهشمار میآید
چند گرم انجیر تازه چقدر انجیر خشک می دهد؟
مد نظر داشته باشید که از هر ۱۳۰۰ گرم انجیر تازه تقریبا برابر ۴۰۰ گرم انجیر خشک حاصل می شود.
نظر پیامبر و امامان در مورد خواص انجیرخشک
*رسول گرامی اسلام (ص) خواص ذیل را برای انجیر بر شمرده اند و مسلمانان را به خوردن آن ترغیب کرده اند :
– انجیر میوه ای بهشتی است که بواسیر را قطع می کند.
– انجیر نقرس را معالجه می کند.
– انجیر، قوای جنسی را زیاد می کند و رطوبت و سردی را که موجب ضعف نیروی آمیزش است ، برطرف می نماید.
*حضرت علی (ع) می فرمایند : انجیر برای باد قولنج مفید است. در روز از آن زیاد بخورید ، ولی در شب کم بخورید.
* در حدیثی از امام محمد باقر (ع) آمده است که فرمود:
بر کبد “حزقیل” پیامبر زخمی ظاهر شد که او را آزار می داد. خداوند به او وحی کرد که شیره انجیر را بگیر و بر سینه خود بمال. وی نیز این کار را انجام داد و بهبود یافت.
* در حدیثی ازامام رضا (ع) چنین آمده است که :
انجیر بوی بد دهان را از بین می برد ؛ استخوان را محکم می سازد؛ باعث رویش مو می شود ؛ درد را بر طرف می کند و با وجود انجیر دیگر به دارو احتیاج نیست.
مضرات
– انجیر برای کبدهای ضعیف مناسب نیست و آنهایی که کبد ضعیف دارند ، باید انجیر را با گردو بخورند.
– زیاده روی در مصرف انجیر باعث نفخ شکم و اسهال می شود و برای چشم نیز مضر است .
– انجیر برای مبتلایان به بیماری قند مضّر است.
– انجیر برای مبتلایان به اختلال معده و روده مضّر است.
– زیاده روی در خوردن انجیر، برای معده و چشم زیان آور است و خنثی کننده زیان آن، کرفس است.
خواص درمانی انجیرخشک
انجیر از نظر طب قدیم ایران ، گرم و تر است .
انجیر، قند زیادی دارد. ۵۰ درصد انجیر خشک را قند تشکیل می دهد. همچنین منبع خوبی از پتاسیم ، منیزیم ، کلسیم ، فسفر و ویتامین های C , B , A است.
انجیر منبع غنی فیبر غذایی و نیز منبع خوبی از منیزیم ، کلسیم ، فسفر و ویتامین های C , B , A است.
لیگنین یک نوع فیبرغذایی غیرمحلول است که به مقدار زیاد در انجیر وجود دارد و نقش عمده ای در جلوگیری و رفع یبوست دارد.
از انجیر می توان در رژیم های غذایی خاص مثل رژیم کم چربی ، کم سدیم ، پرفیبر ، کاهش وزن ، دیابتی و حتی رژیم غذایی مدیترانه ای استفاده کرد.
انجیر سدیم و چربی ندارد و مانند سایر میوه ها بدون کلسترول است.
۴۰ گرم انجیر تازه یا یک چهارم لیوان از خرد شده ی آن، معادل یک واحد میوه است.
۵/۱ عد انجیر خشک معادل یک واحد میوه یا ۱۵ گرم کربوهیدرات است که کربوهیدرات آن از گلوکز و فروکتوز تشکیل شده است.
انجیر، فیبر غذایی بالایی دارد و هر واحد آن ۲۰ درصد نیاز روزانه را تأمین می کند که بیش از هر نوع میوه تازه یا خشک می باشد.
انجیر بیش از سایر میوه ها املاح دارد. ۴۰ گرم انجیر تازه دارای ۲۴۴ میلی گرم پتاسیم ( ۷ درصد نیاز روزانه ) ، ۵۳ میلی گرم کلسیم ( ۶ درصد نیاز روزانه ) و ۲/۱ میلی گرم آهن ( ۶ درصد نیاز روزانه ) می باشد.
انجیر تعرق بدن را زیاد می کند .
ادرار آور است . اگر ترشح ادرار کم باشد ،خوردن انجیر باعث ازدیاد آن می شود .
حرارت بدن را کاهش می دهد .
چاق کننده است و برای آنهایی که می خواهند وزن اضافه کنند بسیار مفید است . بدین منظور می توان آن را با شیر مخلوط کرد و در بین غذاها خورد.
انجیر ( تازه یا خشک ) یبوست را برطرف می کند و یکی از بهترین میوه ها برای تمیز کردن روده بزرگ و رفع یبوست است . در قدیم برای از بین بردن یبوست از شربت انجیر استفاده می کردند .
برای درمان ناراحتی های سینه حدود ۲۰ گرم از خرما ، عناب ، انجیر خشک و مویز را با هم مخلوط کرده و آسیاب می کنند. سپس این پودر را با یک لیتر آب می جوشانند تا حجم آن به نصف برسد . از این جوشانده می توان به مقدار سه فنجان در روز مصرف نمود .
جوشانده انجیر خشک درمان کننده التهاب مجاری دستگاه تنفسی ، کلیه ، ذات الریه ، ذات الجنب ، سرخک ،مخملک و آبله می باشد .
جوشانده غلیظ انجیر خشک برای رفع سرماخوردگی بسیار مفید است و غرغره کردن آن گلودرد را برطرف می کند.
برای برطرف کردن سیاه سرفه ، برونشیت و ذات الریه از ” قهوه ی انجیر” استفاده کنید. برای درس کردن این قهوه ، انجیر خشک را ابتدا بو می دهند و سپس آن را آسیاب می کنند تا بصورت پودر درآید .
انجیر دستگاه هاضمه را تقویت کرده و برای درمان سوء هاضمه مفید است .
سوپ انجیر بسیار مقوی است و برای افزایش شیر در زنان شیرده مفید است .برای تهیه سوپ ، انجیر نرسیده را با گوشت بپزید .
برای برطرف کردن ورم گلو ، ۵۰ گرم انجیر زرد را در ۵۰۰ گرم شیر ریخته و مدت ۱۵ دقیقه بگذارید بماند. سپس آن را غرغره کنید و مقدری از آن را نیز بنوشید. می توانید آن را با عسل هم شیرین کنید .
– انجیر خشک جوشیده شده در شیر برای درمان آنژین ، ورم لثه و ورم مخاط دهان مفید است .
– یکی از داروهای بسیار موثر برای درمان آرتروز و درد مفاصل، مخلوط شیر بز و انجیر سیاه می باشد . این مخلوط سموم مختلف را از بدن خارج کرده و درد را از بین می برد.
انجیر ، به خصوص انجیر خشک خیسانده در آب یا شیر ، موثرترین درمان برای رفع یبوست است.
– انجیر را می توان همراه با میوه های دیگر مصرف کرد.
– انجیر برای آنهایی که قند خونشان پائین می آید و یک دفعه احساس ضعف می کنند مناسب است، زیرا قند آن به سرعت در روده کوچک جذب می شود.
– خوردن انجیر باعث افزایش نیروی جنسی می شود .
– برای برطرف کردن ورم بناگوش و دمل ها ، ضمادی از انجیر خشک با آرد جو و گندم درست کنید و روی ورم دمل بگذارید .
دم کرده انجیر با شنبلیله ، برای سینه درد مفید است .
برای رفع ورم طحال، انجیر را به مدت ۹ روز در سرکه خیس کنید و هر روز پنج عدد از آن را با سرکه بخورید .
انجیر ضد سرطان است .
انجیر در معالجه بیماری های پوستی موثر است .
مربا و کمپوت انجیر برای درمان یبوست موثر است ،۵ لذا می توان ۳ یا ۴ انجیر تازه را چهار قطعه کرد و در نیم لیتر شیر جوشاند تا بپزد و آن را با ۱۲عدد کشمش صبح ناشتا بخورند.
انجیر به علت دارا بودن دانه های ریز، باعث تقویت معده و روده می شود، ولی برای کبدهای ضعیف زیان آور است.
اگر انجیر و عسل را به طور مساوی با هم مخلوط نمایید و بخورید، جهت زخم معده بسیار مفید است.
انجیر به علت داشتن پتاسیم، درجه قلیائیت بدن را بالا برده و در دفع اوره و چربی خون بسیار موثر است.
شربت انجیر، تسکین دهنده دردهای گلو و سرفه است.
انجیر خشک خیسانده شده در شیر بسیار خوشمزه و برای درمان یبوست شدید بسیار مفید است. همچنین خوردن انجیر خشک خیسانده در روغن زیتون در
صبح ناشتا ، برای رفع یبوست موثر است.
مصرف انجیر در بارداری و شیردهی:
بسیاری از میوه ها هستند که خوردن آنها در دوران بارداری توصیه شده است، اما خوب است بدانید انجیر احتمالاً بهترین است.
برای این مدعا، دلایل بسیار زیادی وجود دارد:
به طور کلی از نظر مواد معدنی، انجیر بسیار غنی است. کلسیم، پتاسیم، آهن و روی، در انجیر بیش از هر میوه دیگر یافت می شود.
میزان این ریزمغذی ها به قدری زیاد است که گاهی انجیر را با شیر مادر مقایسه کرده اند.
انجیر حاوی مقدار زیادی فیبر است که می تواند از یبوست بارداری پیشگیری نماید.
انجیر سرشار از ویتامین ب ۶ است که مدتهاست می دانیم در پیشگیری از تهوع بارداری مفید است.
انجیر حاوی آنزیم های پروتئولیتیکی است که هضم غذاها را ساده کرده و از مشکلات گوارشی در حاملگی پیشگیری می کند.
خصلت قلیایی زیاد انجیر، می تواند جلوی هوس و ویارهای بی مورد زنان حامله را گرفته و مانع اختلال در رژیم غذایی بهینه زن باردار شود.
همچنین سازمان های معتبر غذایی، هیچ احتیاطی را برای مصرف متعادل انجیر در دوران بارداری توصیه نکرده اند.
انگور، انجیر، لیمو و پرتقال از میوه های مفید برای افزایش شیر است. لذا مصرف آن را برای مادران شیرده توصیه میشود
مصرف انجیرخشک در کودکان
سرشار بودن انجیر از پتاسیم، تامین کننده سلامتی کودکان ضعیف و کم خون و بی اشتها ست.
– هضم انجیر آسان است و مصرف آن برای بچه ها و اشخاصی که از بستر بیماری برخاسته اند و دوره نقاهت را می گذرانند، بسیار مفید است.
هشدارها:
انجیر با میوه های اسیدی مانند پرتقال و گریپ فروت سازگار نیست .