این نوشیدنی گرم بدلیل اینکه آرامشبخش است و خستگی را از تن بیرون میکند، طرفداران زیادی دارد. لذت نوشیدن چای وقتی بیشتر میشود که بدانید این نوشیدنی سالم و پرطرفدار خواص درمانی هم دارد، از بسیاری بیماریها پیشگیری میکند و برای سلامت مفید است. در این مطلب به مهمترین خواص چای اشاره می کنیم:
سلامت دندان: چای برای سلامت دهان و دندان مفید است پلی فنل موجود در چای سیاه با غیر فعال کردن آنزیمهای باکتریهای دهانی, موجب عدم فعالیت آنها شده و در نتیجه پلاکهای دندانی غیر فعال شده و از پوسیدگی دندانها پیشگیری میشود.
سلامت قلب: نوشیدن چای به بیماران قلبی توصیه میشود. چای از ایجاد لختههای خطرناک خون که به حملات قلبی و سکته منجر میشود پیشگیری میکند. مطالعات نشان میدهد که سطح چربی خون و فشار خون بعضی مصرفکنندگان چای پایینتر از دیگران است. همچنین چای، مخصوصا چای نه چندان پر رنگ، از تشکیل آتروما (تشکیل پلاکهای انسداد عروقی) در آئورت جلوگیری میکند. تحقیقات ژاپنیها در سالهای 1980 نشان میدهد که چای، کلسترول و تری گلیسرید خون را کاهش میدهد.
جذب آهن: مصرف چای بعد از غذا، به هضم غذا به ویژه غذاهای چرب کمک میکند. تانن موجود در چای از جذب آهن پیشگیری میکند، به همین دلیل نوشیدن روزانه یک فنجان چای به بیماران مبتلا به هموکروماتوز توصیه میشود نوشیدن چای 2 ساعت بعد از غذا باشد.
آرامش اعصاب: بعضیها چای مینوشند چون معتقدند چای خاصیت آرامبخش دارد اما بعضیها هم میگویند چای شادیآور و نشاطآور است. واقعیت این است که هر دوی این صحبتها درست است. چای تا پیش از دو دقیقه از دم کشیدن اثر محرک دارد اما پس از مدتی به تدریج از خاصیت محرک بودن آن کمتر شده و خاصیت آرامبخشی آن بیشتر میشود. پس از گذشت 5 دقیقه از دم کشیدن چای، بیشتر کافئین چای خارج میشود.
ضد سرطان: محققان ژاپنی معتقدند در میان مواد طبیعی ضد سرطان چای رتبه اول را دارد .چای 30 نوع آنتی اکسیدان دارد و بررسیها نشان داده است که مصرف چای احتمال ابتلا به سرطان کلیه را کاهش میدهد و افرادیکه در روز یک فنجان چای مینوشند در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند 15 درصد کمتر دچار سرطان کلیه میشوند. سطوح بالای پلیفنلها در بدن میتواند علاوه بر ویروسها با سرطانهای لوزالمعده، کولون، مثانه، پروستات، و سینه نیز مقابله کند. در ژاپن خوردن حداقل 10 فنجان چای در روز با کاهش خطر سرطان معده همراه بوده است. همچنین مطالعات متعددی در ارتباط با تاثیر مثبت چای در پیشگیری از سرطان ریه و رحم انجام شده است.. افرادی که اغلب چای سبز مینوشند احتمال ابتلا به سرطان معده در آنها کمتر از دیگران است.
سوخت و ساز بدن: چای یک نوشیدنی کم کالری است و یک فنجان چای حدود چهار کالری دارد. به علاوه چای متابولیسم را بیشتر میکند و با بالا رفتن سوخت و ساز بدن موجب میشود کالری بیشتری مصرف شود و چربیها راحتتر و زودتر سوزانده میشوند. چای به علت خاصیت ادرارآوری که دارد، به دفع سموم بدن کمک میکند. البته افرادی که اضافه وزن دارند بهتر است چای را بدون قند و مواد شیرین کننده و چاشنیهای پرکالری مصرف کنند.
سلامت پوست: 200میلی لیتر چای، 44 میلی گرم کافئین دارد که دریافت این مقدار کافئین میتواند در رفع خستگی بدن و به ویژه پوست به عنوان عضوی بسیار فعال کمک کند. به علاوه چای، یک محرک بوده و جریان خون را در سطح پوست افزایش میدهد و موجب دفع مواد زاید میشود که این کار، هم خستگی پوست را کاهش میدهد و هم موجب تغذیه بهتر آن میشود و موجب میشود سلولها شادابی خود را حفظ کنند.
سلامت کلیه ها: سلولهای کلیه بیشترین تماس را با رادیکالهای آزاد دارند و چای به دلیل داشتن آنتی اکسیدان از سلامت کلیه محافظت میکند. پلی فنولهای موجود در چای سبز عملکرد کلیه را در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه بهبود میبخشند. پلی فنلها، آنتی اکسیدانهایی هستند که سلولهای انسان را از آسیب محافظت میکنند. چای دارای مقادیر کم سدیم و مقدار زیادی پتاسیم است و از آنجا که بیماران مبتلا به بیماری کلیوی در مرحله پایانی باید مصرف پتاسیم خود را محدود کنند، به این مسئله توجه داشته باشند.
پیشگیری از آلزایمر: نوشیدن مرتب چای، حافظه را تقویت کرده و راه جدیدی برای پیشگیری و درمان آلزایمر است. آلزایمر، بیماری تحلیل برنده اعصاب است که در آن ماده ای شیمیایی به نام استیل کولین در مغز کم میشود. چای با مهار آنزیم کولین استراز، روند آلزایمر را به تاخیر میاندازد
کاهش قند خون: دانشمندان ژاپنی ماده ای از چای سبز و سیاه جدا کردهاند که قند خون را کاهش میدهد
خاصیت ضد میکروبی: چای به دلیل داشتن انواع تانن که به آن طعم مخصوصی میدهد، بدون تردید یک ضد باکتری و ضد ویروس است. دانشمندان آمریکایی کشف کرده اند که تانن نوعی ویروس آنفولانزا را مختل میکند. همچنین تانن چای، ویروس تب خال را مهار میکند.
سایر خواص درمانی چای: نوشیدنی مفیدی برای تصفیه خون از طریق ازدیاد ترشحات کلیوی است، به هضم غذا کمک میکند، سبب نشاط، بیداری و مانع خواب آلودگی میشود. چای سیاه میتواند میکروبها از جمله میکروبهائی که باعث اسهال ، ذات الریه، التهاب مثانه و عفونتهای پوستی میشوند را خنثی کندپیشگیری، تسکین علایم و تسریع بهبود سرماخوردگی و آنفولانزا ،ضد عفونی کننده و پیشگیری از بوی بد دهان، پیشگیری و کاهش اثرهای دیابت نوع دوم، حفظ تعادل آب و الکترولیت های بدن، رفع خستگی و استرس، پیشگیری و التیام درد بیماری آرتروز، کاهش علایم مواد حساسیت زا، کاهش علایم عارضه پارکینسون، بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و کند کردن گسترش عفونت ویروس اچ.آی.وی در بدن، پیشگیری از پوکی استخوان، کند کننده روند پیری، جلوگیری از لخته شدن و رسوب چربی در رگ های خونی، تصفیه خون و کنترل فشار خون و کلسترول، بهبود عملکرد مغز و افزایش هوشیاری افزایش متابولیسم و کمک به کاهش وزن، آثار ضد التهابی رفع لک و آکنه از روی پوست همچنین افزایش کارایی سیستم ایمنی بدن.
نکته: چای را خیلی داغ نخورید. دلایلی در دست است که خوردن مایعات خیلی داغ ممکن است به مخاط گلو و نای آسیب برساند و به بروز سرطان منجر شود. بررسیها نشان داده است افرادی که چای را خیلی داغ مینوشند بیش از دیگران مستعد ابتلای سرطان نای هستند. تا چند سال پیش دانشمندان تصور میکردند شاید چای موجب سرطان نای میشود ولی بررسیها نشان داده است که این ضرر چای مربوط به داغ بودن آن است. بنابراین برای حفظ سلامت و استفاده بیشتر از فواید چای بهتر است چای خیلی داغ نخورید.