دلیل قیام امام حسین:
دلیل قیام امام حسین چه بود؟چه دلیلی قیام بزرگ امام حسین را جاودانه نمود و اتفاقی را رقم زد که هر ساله مردم به یاد قیام امام حسین عزاداری های با شکوهی انجام می دهند.امام حسین امام سوم شیعیان از چنان درجه والایی در میان مسلمانان و حتی بعضی از زندگی غیر مسلمانان داراست.
قیام حسین مظهر نبرد حق بر علیه باطل بود. قیام الهی بود که هر چه زمان میگذرد، تبلوری بیشتری پیدا کرده و آموزهای آن روشن تر میشود. در این نوشتار اهداف و پیام های تربیتی این قیام به اختصار بیان میشود.
امام حسین یکی از اهداف قیام خود را اقامه و حفظ ارزشهای راستین دین اسلام بیان میکند. زیرا بعد از پیامبر و دوران رهبری ایشان بر جامعه اسلامی، به علت مسائل و مشکلات پیش رو بدعتهای جدیدی در دین و سنت پیامبر اکرم به وجود آمده بود. بدعتهای جدید خود موجب انحراف در جامعه اسلامی شده بود. از این رو جامعه اسلامی از مسیر اصلی خود دچار انحراف شده و نیاز به اصلاحات اساسی داشت. از این رو امام حسین(ع) از خلفای زمان بیعت نکرده تا این انحراف را آشکار سازند. بنابراین یکی دیگر از اهداف امام حسین، انگیزه اجتماعی و اصلاح فرهنگی اوضاع و شرایط حال جامعه بود. تا بدین طریق به جهل زدایی عامه مردم بپردازند و ایشان را با انحرافهای آشکار در جامعه آشنا سازند.
در این راستا امام حسین(ع) با قیام خود پیام هایی به انسانها در اعصار مختلف ارائه میکنند.
- پیام آزادگی: آزادگی به معنی رهایی از قید و بند اخلاق نیست. آزادی به معنی زیر بار ظلم نرفتن است. از این رو و با توجه به این اصل انسان آزاده با توجه به اصول و باورهای خود زندگی کرده و زمانی که اصول، باورها، حقوق فردی و اجتماعی خود و افراد در ارتباط با وی مورد تعرض قرار بگیرد آرام ننشسته و در برابر ظلم ایشان اعتراض میکند. از این رو امام حسین(ع) مرگ با عزت را بهتر از حیات ذلیلانه میداند.
- عزّت نفس: یکی از اهداف مهم تربیت این است که انسان به گونهای تربیت شود که اعتلای روحی بیابد و خود را از پستی و فرومایگی رها سازد. حرمت، شرافت برای خود قایل شود و بزرگواری خود را در همه حال حفظ نماید. سختی و راحتی و شکست و پیروزی او را به سستی و تباهی نخواهد کشاند و هرگز تن به خواری و زبونی ندهد. سیره امام حسین (ع) در جریان واقعه عاشورا نمود بارز عزّت محوری است. ایشان پیش از حرکت به سوی کربلا در جواب برادرشان محمد حنفیه که از او می خواست برای حفظ جانش با یزید بیعت کند فرمود که هرگز تن به پستى ندادهام. زیرا مکتب حسین (ع) بر پایه عزّت و کرامت انسانی استوار گشته است.
- ایثار و از خودگذشتگی: ایثار و از خود گذشتگی دلالت بر این موضوع دارد که افراد در عین نیاز به آنچه در دست دارند، دیگران را بر خود مقدم میشمارند و یا اینکه اهداف جمعی را بر اهداف فردی و شخصی خود مقدم میدانند.. از این رو امام حسین برای احیای اصول راستین دین، جان خود و صحابه خود را در طبق اخلاص قرار داد، تا انحرافها آشکار شود.
- وفا و پای بندی به پیمان: وفا و پایبندی به پیمان در یاران امام حسین خود را به خوبی نشان می دهد. که در این راستا امام حسین یاران خود را بهترین اصحاب بر می شماردند. ایشان در بدترین شرایط بر سر پیمان با امام باقی و او را مورد حمایت قرار دادند.
امام حسین علیهالسلام درباره علّت قیام خود فرمود: «مگر نمیبینید که به حقّ عمل نمیشود و از باطل جلوگیری نمیشود! و من بنا و قصد دارم امر به معروف و نهی از منکر کنم (هرچند که با شهادت و ریختن خونم باشد.)».
علیهالسلام ثابت کرد که با حرکتِ خالصانه، میتوان تاریخ را متحوّل کرد.
ما باید با طاغوتها مبارزه کنیم، زیر پا و سُم اسبان میرویم ولی زیر بار زور نمیرویم. سر به نیزه دهیم ولی در برابر ظلم سر خم نکنیم. و نباید تصورّ کنیم که آثار امر به معروف و نهی از منکر فوری است؛ زیرا گاهی آثار یک کلام یا قیام و حرکت، بعد از سالها جلوه میکند.
به طور کلی می توان دلایل قیام امام حسین را در چند مورد می توان تقسیم نمود:
به طور کلّی دلایل قیام امام، عبارت است از:
1. احساس مسئولیت اجتماعی.
2. حمایت از اسلام و جلوگیری از سقوط آن به دست یزید و امویان.
3. صیانت مقام خلافت از آلوده شدن به کارهای خلافِ اسلامِ یزید.
4. آزاد ساختن مردم از نظر فکری.
5. آزاد کردن اقتصاد مردم از چنگال امویان و جلوگیری از به تاراج رفتن بیتالمال مسلمین.
6 . جلوگیری از مظالم اجتماعی که در عموم بلاد شایع گشته و امنیت را از عامّه مردم سلب کرده و امّت اسلامی را تحقیر نموده و به بندگی و استعمار خویش درآورده بود.
7. جلوگیری از مظالمی که بر خصوص شیعیان روا داشته و به انواع کشتارها و شکنجهها و تبعید فرزندان و محرومیّتهای دیگر که نمونههای آن را در پرونده سیاه معاویه و یزید میبینیم.
8 . جلوگیری از محو نام خاندان رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم که یزید و بنیامیه همه سعی خود را در این راه مبذول داشته و از راههای مختلف چون: جعل اخبار دروغ، استخدام وسائل گوناگون، تهدید و اِرعاب دوستان این خاندان و دشنام و نفرین کردن اهلبیت علیهمالسلام در منابر، تصمیم خود را عملی کردند.
9. جلوگیری از نابودی اسلام که بنیامیّه هدف اصلی سیاست خود را بر آن اساس پیریزی کرده بودند.
10. دفاع از حقوق اسلام و مسلمین که همگی در معرض نابودی قرار داشت.
11. امر به معروف و نهی از منکر.
12. از میان بردن بدعتهایی که به دست بنیامیّه در اسلام پدید آمده بود.