وینستون چرچیل که نام کامل آن وینستون لئونارد اسپنسر چرچیل است از جمله سیاستمداران بریتانیا بوده که همچنین افسر ارتش بریتانیا نیز بوده است و همچنین دارای جایزه نوبل برای نوشته های بسیار زیبای نیز می باشد. مجله تایم نیوز بسیار به او بها داده بود و اورا به عنوان مرد سال انتخاب کرده بود. در بین مردم شخصیتی زیرک و فریبکار داشته اما به هر حال لقب مرد نیمه اول قرن بیستم را به خود اختصاص داده است. در ادامه با سوال چرچیل کیست؟ بیشتر آشنا خواهیم شد.
چرچیل کیست؟
او مشهور ترین چهره سیاسی دنیای دیپلماسی و مهمترین عضو از اعضای خاندان چرچیل می باشد.
دودمان چرچیل سه چهره برجسته دارد که عبارتند از:
1- جان چرچیل ( 1650 – 1722 ) او سر دودمان دوک های مالبورو و جد وینستون چرچیل میباشد که پس از انقلاب کرومول در دربار پادشاه دودمان دوباره بازگشته به سلطنت، دارای نفوذ و اعتبار فراوان گردید و در شمار گردانندگان چرخهای سیاسی – نظامی دستگاههای حکومت وقت درآمد. او ضمن فرماندهی در جنگهای فئودالی قاره اروپا عنوان دوک را برای خود و خانواده اش بدست آورد.
2- راندولف چرچیل ( 1849- 1895) اواز نوادگان جان چرچیل و سر فرانسیس دریک یکی از مشهورترین دزدان دریائی در زمان ملکه الیزابت یکم می باشد. او پدر چرچیل مشهور می باشد.
3- وینستون چرچیل ( 1874 – 1965 ) او در در شب 30 نوامبر 1874 دو ماه پیش از موعد در کاخ بلنهایم متولد شد. مادرش جنی جروم دختر یک میلیاردر آمریکائی و پدرش راندولف چرچیل یک سیاستمدار عضو مجلس انگلیس بود.
وینستون چرچیل در سن هفت سالگی به دبستان خصوصی اسکویت سپرده شد. او در دبستان به شنا و سوار کاری بسیار علاقه داشت. او پس از آنکه دو بار در امتحان ورودی آموزشگاه نظامی سند هرست شکست خورد، موفق به ورود به آن شد و در رسته سواره نظام به خدمت پرداخت. پدر او تقریبا همزمان با فارغ التحصیل شدن پسرش در گذشت. چرچیل بسیار تمایل داشت تا در جنگ های مستعمراتی بتواند نشان و امتیازی بگیرد. اما در سال 1895 جنگ کوبا آغاز شد و چرچیل به عنوان خبرنگار دیلی گرافیک به کوبا عزیمت کرد او در کوبا به کشیدن سیگار برگ و خواب نیمروزی که عادت اسپانیائی ها بود روی آورد. سپس در عملیات جنگی در هندوستان و سودان شرکت کرد.
او در سال 1899 در جنگ بوئرها در آفریقای جنوبی شرکت کرد. و در آنجا به اسارت در آمد اما موفق به فرار شد بوئرها برای تحویل زنده یا مرده او 25 لیره جایزه تعیین کردند. به دلیل چند شکست پی در پی از بوئر ها در یک هفته که موجب تلفات و کشته های بسیار شده بود، فرار چرچیل بگونه ای باور نکردنی بزرگ نمائی شد. او از این موفقیت استفاده کرد و با شرکت در انتخابات از حزب محافظه کار موفق به ورود به پارلمان شد. او سپس از حزب محافظه کار جدا شد و به حزب لیبرال پیوست و در انتخابات سال بعد که حزب لیبرال به قدرت رسید او به سمت وزارت مستعمرات برگزیده شد.
چرچیل کیست؟ در سال 1908 با کلمانتین هیوز ازدواج کرد و در سال 1911 و پس از سفر ویلهلم دوم امپراطور آلمان با کشتی پانترا به اقادیر (در مراکش) که به بحران اقادیر معروف شد، چرچیل و لوید جرج بشدت طرفدار برخورد با آلمان بودند. روحیه ضد آلمانی چرچیل بشدت افزایش یافت و تا آخر عمرش با او همراه بود. در اوت 1911 اعتصاب همگانی ملوانان بندر، کارگران راه آهن و کارگران توسط او بشدت سرکوب شد . او در این زمان وزیر کشور انگلیس بود.
در اکتبر 1911 ماکنا وزیر دریا داری این سمت را به چرچیل تحویل داد و خود به سمت وزیر کشور برگزیده شد. علت این تغییر، انتخاب یک فرد آهنین در صدر وزارت دریا داری در آستانه جنگ بود او پس از انتصاب به این مقام در دفتر خاطراتش می نویسد:
من آنگونه خود را برای جنگ با آلمان آماده می کنم که گوئی همین فردا جنگ روی می دهد.
او دستور داد تا توپ های کالیبر 5/13 ناوگان دریائی را با کالیبر 15 عوض کردند و سپس با استفاده از نفت آبادان سوخت ناوها را از ذغال سنگ به نفت تغییر داد که موجب افزایش تحرک ناوها و مانور بالای آنها شد. پس از ترور ولیعهد اتریش و دخالت آلمان چرچیل در میان هیئت حاکمه انگلیس یکی از افرادی بود که خواهان اعلان جنگ به آلمان بودند. او قبل از دولت انگلیس به وزارت دریاداری دستور بسیج عمومی داد اما فقط 5 ماه پس از آغاز جنگ از این سمت کنار گذاشته شد. او با اعزام تفنگداران دریائی انگلیس به دانکرک توسط اتوبوس موجب شد مردم اروپا این عملیات او را سیرک بازی چرچیلی یا دانکرکی بنامند.
چرچیل کیست؟ او در سال 1914 دستور حمله به شبه جزیره گالیپولی درتنگه داردانل را راسا و بدون اطلاع دولت صادر کرد و زمانی که این عملیات به فاجعه منجر شد او به دلیل اقدامات خود سرانه کنار گذاشته شد و درخواست نمود به جبهه فرانسه که صحنه یکی از خونین ترین عملیات جنگ اول بود، اعزام شود. او در جبهه فرماندهی یک تیپ را به عهده گرفت و یکبار که فرماندهی عالی بدون دلیل او را احضار کرده بود، پس از بازگشت ملاحظه کرد که توپهای آلمانی پناهگاه او را ویران نموده اند و او از مرگ حتمی نجات یافته بود.
در مارس 1914 پس از 4 ماه به انگلیس بازگشت. پس از پایان جنگ او به سمت وزارت جنگ منصوب شد و هدایت جنگ بر ضد شوروی را بر عهده گرفت. او یک نفرت عمیق از بلشویک ها را تا پایان عمر با خود همراه داشت. او درسال 1922 در انتخابات نتوانست پیروز شود و خانه نشین شد.
چرچیل کیست؟ او در انتخابات 7 نوامبر سال 1924 به سمت وزارت دارایی انگلیس که دومین مقام رسمی پس از نخست وزیری بود، در دولت بالدوین منصوب شد. او در ژانویه 1927 به ایتالیا مسافرت کرد و با موسولینی ملاقات نمود و از موسولینی و فاشیسم بسیار ستایش نمود. او در سال 1933 خطر تجدید تسلیحات آلمان و بروز یک جنگ دیگر را پیش بینی نمود و در این زمان با ایجاد ارتباط با عناصر اطلاعاتی بریتانیا از اخبار بسیار دقیقی در خصوص تسلیح آلمان با خبر می شد. پس از حمله آلمان به لهستان به وزارت دریاداری دولت چمبرلین برگزیده شد. در ساعت 6 عصر روز 10 ماه می 1940 همزمان با حمله آلمان به باختر اروپا پادشاه ماموریت تشکیل کابینه را به چرچیل داد.
سیایت های چرچیل در قبال ایران
(اشغال ایران در سوم شهریور ۱۳۲۰ و دخالت در ملی شدن صنعت نفت که منجر به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ می شود)
در ماه های اولیه جنگ که شکست های انگلیس و متحدینش مقابل آلمان زیاد شده بود، تصمیمی از سوی سران متفقین گرفته شد و آن استفاده از خاک ایران جهت جلوگیری از نفوذ آلمان به خاورمیانه و امداد رسانی به شوروی جهت دفاع در برابر حملات آلمانی ها، بود. این در حالی بود که ایران اعلام بی طرفی نموده بود و ارتش رضا شاه- که به ادعای خود او بزرگترین و مجهزترین ارتش خاورمیانه بود- در عرض چندین ساعت توسط قوای انگلیسی و شوروی از جنوب، غرب و شمال محاصره شد. رضا شاه از قدرت خلع شد و سلطنت به پسرش محمدرضا پهلوی رسید. در همان ایام که کشور از چندین طرف مورد تجاوز قرار گرفته بود و جامعه ی ایرانی به دلیل استعمار خارجی و استبداد داخلی «عقب مانده » می نمود، سیل کمک های تسلیحاتی، مالی و غذایی به نیروهای شوروی از مسیر راه آهن آبادان- تهران- بند انزلی که رضا خان به مثابه ی فرشی قرمزی زیر پای بیگانگان پهن کرده بود، سرازیر می شد.
آیا لازم بود محمدرضا به چرچیل احترام نظامی بکند؟
۲۶ اکتبر سال ۱۹۵۱ (آبان ۱۳۳۰) وینستون چرچیل دوباره نخست وزیر شد. همان مردمی که در پایان جنگ جهانی دوم به اصطلاح، تاریخ مصرف او را منقضی شده یافته و به حزب کارگر رای داده و «کلمنت اتلی» را به جای او نشانده و نخست وزیر انگلستان کرده بودند، بار دیگر به حزب محافظه کار و بازگشت چرچیل به قدرت رای دادند، زیرا با ملی شدن صنعت نفت ایران که از آغاز اولین استخراج ها در دست انگلیسی ها بود، قدرت استعماری انگلیستان به چالش و مبارزه طلبیده شده بود. ملی شدن نفت ایران اقتصاد انگلستان را تهدید می کرد.
نفت ایران یکی از عوامل قدرت انگلستان در ۴ دهه ی اخیر بود. علاوه بر این انگلیسی ها به پرستیژ امپریالیستی خودشان آسیب وارده شده بود و آن ها بیم آن داشتند که در سایر نقاط استعماری شان به این درد گرفتار شوند (که در پایان دهه ی ۱۹۷۰ این اتفاق افتاد). پایین آمدن سود حاصل از تجارت انگلستان نیز مزید بر علت شد که حزب محافظه کار نخست وزیری دوباره چرچیل را تایید نماید و او با کابینه اش در ۲۶ اکتبر مستقر شود.
۲۱ ماه مه ۱۹۵۲ (اردیبهشت ۱۳۳۱و ۱۴ ماه پس از ملی شدن نفت ایران) دانکن سندز (ساندز) سیاستمدار، دولتمرد انگلیسی و داماد وینستون چرچیل نخست وزیر وقت پیشنهاد کرد که آسان ترین راه حل مساله ای به نام «ایران» که به وجود آمده است این است که ایران باردیگر میان دولت های لندن و مسکو قسمت شود!
طبیعی بود که برنامه ریزی برای کسب حداکثر منافع نسبی در کابینه شدت یافت و در مدتی کمتر از ۲ سال با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، چرچیل و شرکایش به ایران بازگردند.
چرچیل به این درک از واقعیت رسیده بود که انگلستان بهتر است قدرت صنعتی و اقتصادی خویش را افزایش دهد تا اینکه بخواهد به ماجراجویی در کل دنیا برای ایفای نقش رویایی خویش در مدیریت جهانی بپردازد. بی شک اگر چرچیل “بهترین مرد تاریخ بریتانیا” باشد فقط برای مردم بریتانیا بهترین است، چون آن بهترین بودن ماحصل رنج، عذاب و استثمار عده ای دیگر در دنیا بوده است.