سبزی آش دوغ چیست؟
آش دوغ غذایی است که در هر شهر به شکلی خاص پخته می شود و سبزی آش دوغ برای هر نوع از آش دوغی که در شهرهای مختلف پخته می شود متفاوت است. اگر تا به حال آش دوغ نپخته اید و نمی دانید سبزی آش دوغ چیست، دراین مقاله به طور کامل درباره آش دوغ وسبزی آش دوغ توضیح داده ایم.
سبزی آش دوغ
سبزی آش دوغ عمدتا از نعنا، ترخون و ریحان تشکیل شده است. البته جالب توجه است که برای آش دوغ های مختلف، سبزی آش دوغ متفاوت استفاده می شود.
طرز تهیه آش دوغ:
ابتدا آرد را در کمی آب گرم حل کنید. در ظرفی دیگر، تخم مرغ را با برنج مخلوط کرده و به آرد حل شده بیفزایید. سپس دوغ و ماست را با کمی آب به این مخلوط اضافه کنید و این حجم را روی حرارت بگذارید و دایماً آن را هم بزنید زیرا در غیر این صورت ماست می برد. این کار را تا جوش آمدن محتویات ادامه دهید. در ظرفی دیگر نخود را که به مدت ۱۲ ساعت در آب خیسانده اید با سبزی آش دوغ خرد شده و کمی آب بپزید و بعد از پخت به مخلوط ماست اضافه کنید. در آخر نمک و حبه های سیر کوبیده را نیز به محتویات بیفزایید و بعد از گذشت نیم ساعت آن را سرو کنید. فراموش نکنید که از قبل گوشت را نیز با کمی ادویه طعم دار کرده و به گلوله های ریزی درآورده و بعد از پخت و تفت دادن با کمی روغن به آش اضافه کنید.
این غذا تقریباً ۱۶۵۰ کیلوکالری دارد و با تقسیم کردن آن به عدد ۴ به هر نفر ۴۰۰ کیلوکالری انرژی خواهد رسید. البته هر قدر آش تان رقیق تر باشد، انرژی دریافتی کمتر خواهد بود ولی در صورت خوردن آن با تکه های نان کالری بیشتری به بدن می رسد.
● نخود، نماینده حبوبات در آش دوغ
این ماده غذایی در گروه حبوبات جای گرفته و تأمین کننده پروتئین گیاهی قلمداد می شود. در هر ۱۰۰ گرمش ۳۰۰ کیلوکالری انرژی موجود بوده و ۲۲ گرم پروتئین دارد. از این رو آن را می توان منبع گیاهی این ماده مغذی محسوب کرد. جالب است بدانید که نخود مانند لوبیای سویا دارای فلاونویید است و دریافتش از بروز سرطان جلوگیری می کند. علاوه بر اینها نخود آهن و روی قابل ملاحظه ای نیز دارد. به این دلیل خوردنش به همراه گروه غلات و یا گوشت ها آهن فراوانی را به بدن می رساند. فراموش نکنید که این ماده غذایی از منابع عالی پتاسیم است بنابراین فشارخونی ها می توانند به میزان متعادل برای کنترل بیماری شان از آن میل کنند.
● گوشت قرمز، منبع آهن و پروتئین
گوشت قرمز از منابع مناسب آهن و پروتئین است اما به دلیل چربی اشباعی که دارد، توصیه می شود نواحی کم چرب آن برای تهیه غذا مورد استفاده قرار گیرد. از آنجا که همیشه گوشت چرخ کرده چرب تر است، در صورت وجود سابقه چربی خون بالا و بیماری قلبی، بهتر است بیشتر از قسمت های لخم آن استفاده شود. فراموش نکنید که مطالعات نشان داده اند خوردن متعادل گوشت قرمز آن هم سه بار در هفته نیاز روزانه به آهن، روی، پروتئین و ویتامین های گروه B را تأمین می کند. از این رو، توصیه می شود افرادی که زود به زود بیمار می شوند و سیستم دفاعی ضعیفی دارند، مصرف مرتب این ماده غذایی را جدی بگیرند.
● ماست، محافظ روده
این فرآورده لبنی چون منشأ حیوانی دارد، بهتر است که نوع کم چربش به مصرف برسد تا به این ترتیب کلسیم مورد نیاز بدن به خصوص برای کسانی که شیر کافی میل نمی کنند، تأمین شود. اخیراً انواع پروبیوتیکی این ماده غذایی در دسترس هستند و توصیه می شود که از این نوع ماست ها استفاده شود تا به این ترتیب ارزش تغذیه ای بیشتری به غذای حاصل داده شود. می دانید که ماست یکی از گزینه های مناسب در مشکلات روده ای است. به این دلیل مطالعات نشان داده اند که عادت به خوردنش از بروز سرطان روده بزرگ جلوگیری می کند زیرا کلسیم قابل ملاحظه ای دارد و دریافت این ماده معدنی از فعالیت عوامل سرطان زا در این ارگان جلوگیری می کند.
● سیر تازه در خدمت قلب و عروق
سیر، سبزی بدبویی است که اگر تازه اش مرتب به مصرف برسد، می تواند از بروز بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های قلبی عروقی، انواع سرطان ها و فشار خون و کلسترول بالا جلوگیری کند. می پرسید چه طور؟ باید بگوییم که سیر ترکیبی به نام آلیسین دارد که دریافتش بالابرنده کلسترول خوب و کاهنده کلسترول بد است و عادت داشتن به مصرفش به کاهش قابل ملاحظه احتمال ابتلا به بیماری های قلبی منجر می شود. این سبزی یکی دیگر از منابع عالی پتاسیم نیز هست بنابراین عادت به خوردنش می تواند در کنترل فشار خون نیز مؤثر باشد.
● با این غذا بخورید
این که با این غذا چه چیزی بخوریم، کم اهمیت تر از آن است که با این غذا چه چیزی نخوریم. از آنجا که این آش خیلی پرکالری است، آن را با نان نخورید؛ بلکه کاسه ای کوچک از آن را گرم بخورید و جایی را برای صرف شام نیز باقی بگذارید.
● ماندگی و کهنگی
این غذا به دلیل آب پز بودن و ساعت ها جوشیدن روی حرارت، در صورتی که اضافه هم بیاید، می تواند حتی به مدت یک هفته در یخچال سالم مانده و روزانه کمی از آن را گرم کرده، میل کنید. در ضمن، برای آنکه در ماه مبارک رمضان همواره آشی گرم و مغذی داشته باشید، می توانید مصرف یک هفته تان را تهیه کرده و کم کم از آن به هنگام افطار بخورید.
● اگر فشارخون دارید
نخود و سیر هر دو پتاسیم بالایی دارند؛ پس می توانید مقدار بیشتری از آنها را مورد استفاده قرار دهید. اما از آنجا که نخود بسیار نفاخ است، بهتر است آن را مدت بیشتری خیسانده و کاملاً بپزید. در ضمن، دوغ کم نمک را برای پخت آشتان انتخاب کنید.
● اگر چربی خون دارید
می توانید سیر و سبزی تازه بیشتری را در تهیه غذای تان مورد استفاده قرار داده و گوشت تان را نیز حذف کنید. به علاوه استفاده از ماست و دوغ کم چرب نیز اقدام مناسبی برای کنترل چربی خون شماست.
● اگر اضافه وزن دارید
برنج آش را کمتر کنید و گوشت را سرخ نکنید. فقط در تابه آن را با آب خودش بپزید و به محتویات دیگر بیفزایید. در ضمن، از خوردن این آش به همراه برش های نان نیز خودداری کنید زیرا کالری دریافتی به این ترتیب بیشتر خواهد شد.
مراحل تهیه آش دوغ تبریزی :
برای درست کردن قلقلی در یک کاسه گوشت چرخ کرده، پیاز آب گرفته، نمک، فلفل و زردچوبه را با هم خوب مخلوط کنید و از آن قلقلی های کوچکی درست کرده و در مقداری روغن سرخ کنید و کنار بگذارید. یک لیوان از دوغ را با آرد برنج خوب مخلوط کنید، این کار برای این است که آرد برنج در دوغ سرد خوب حل شود، سپس همه دوغ را در یک دیگ مناسب بریزید و آرد برنج حل شده در دوغ و برنج نیم دانه را هم به آن اضافه کنید. حالا حرارت را زیاد کنید تا مواد به جوش بیایند، سپس حرارت را کم کنید و اجازه دهید برنج و آرد برنج باز شده و لعاب پس دهند.
تخم مرغ را در یک کاسه بشکنید و با چنگال هم بزنید، کم کم به اندازه یک قاشق غذاخوری از مواد آش که در حال جوشیدن است را به تخم مرغ اضافه کنید و همزمان، تخم مرغ را تند هم بزنید تا نبندد، سپس تخم مرغ را به آش اضافه کنید. از این لحظه به بعد مدام باید آش را هم بزنید تا ته نگیرد. بعد از اینکه برنج حسابی باز شد و لعاب پس داد نوبت اضافه کردن نخود پخته شده و سبزی ها و قلقلی های سرخ شده است. بعد از اینکه آش جا افتاد، می توانید آن را سرو کرده و رویش را با پیاز داغ و نعناع داغ تزئین کنید.
آش، غذایی کامل :
آش درواقع یکی از ابتدایی ترین غذاهایی است که انسان آن را درست کرده و امروزه تبدیل به یک غذای کامل و مغذی شده است. باتوجه به اقلیم هر شهر، انواع متنوعی از آن به وجود آمده که بعضی از آنها شهرت بسیار زیادی دارند: مانند آش دوغ تبریزی، آش عباسعلی، آش شله مشهدی و آش سبزی شیرازی، اما نکته قابل تامل در تهیه انواع آش، استفاده از حبوبات، غلات، سبزیجات و گاهی گوشت قرمز است که آش را تبدیل به یک غذای کامل می کند. پس نگاهی گذرا به این گروه های پرفایده می اندازیم:
گروه حبوبات: حبوبات ازجمله گیاهان پروتئینی هستند که در آنها علاوه بر مقدار کمی پروتئین، کربوهیدرات و مواد معدنی هم وجود دارد، همچنین حبوبات، چربی کمی دارد و برای بدن بسیار مفید است. پروتئین حبوبات، کامل نیست و از نظر برخی از اسیدهای آمینه کمبود دارد، از این رو بهتر است برای تکمیل این کمبود ها، حبوبات را با غلات مصرف کنیم.
گروه غلات: غلات از هر گروهی باشند (سبوس دار یا ساده) یکی از مهم ترین و سالم ترین بخش های رژیم غذایی را تشکیل می دهند که توصیه می شود همه گروه های سنی از آن استفاده کنند. از این رو در بیشتر آش ها از گروه غلات به خوبی استفاده می شود.
گروه سبزیجات: وقتی متخصصان تغذیه، روزانه خوردن یک لیوان سبزی خام یا نصف لیوان سبزی پخته شده را به همه افراد توصیه می کنند، می توان به اهمیت این گروه کاملا پی برد. کمتر آش دوغی پیدا می شود که سبزی آش دوغ را در خود نداشته باشد، مخصوصا استفاده از گیاهان معطر و اسانس دار مانند ترخون، نعناع، ریحان و… که علاوه بر ضدنفخ بودن، ضد درد و ضد اسپاسم هم هستند؛ در کل استفاده از سبزیجات برای تقویت حافظه بسیار مفید است.
گروه پروتئین ها: این گروه یکی از اساسی ترین و مهم ترین گروه ها و یکی از عوامل اصلی زندگی است. پروتئین ها به دو گروه گیاهی و حیوانی تقسیم می شوند که هر کدام خواص و بافت منحصربه فرد خود را دارند. کمتر آشی پیدا می شود که در آن گوشت به کار نرفته باشد پس توصیه می کنیم ترجیحا در آش، گوشت را با استخوان به کار ببرید، چون علاوه بر تامین پروتئین مورد نیاز بدن و داشتن ویتامین های گروه B برای کسانی که از کم خونی رنج می برند هم مفید است.