نحوه گرفتن پاسپورت
گرفتن گذرنامه اصلا کار پیچیده‌ای نیست. اولین چیزی که برای رفتن به سفری خارج ار مزرهای کشورمان به آن احتیاج داریم داشتن پاسپورت می‌باشد. گذرنامه یکی از مدارک رسمی است که یک کشور برای اتباع آن کشور در نظر گرفته است تا به وسیله آن هویت فرد به طور بین المللی مشخص شود. در قدیم گذرنامه‌های چند نفری صادر می‌شد اما دیگر این کار انجام نمی‌گیرد. نوزادان نیز برای خود پاسپورت جداگانه دارند.
داشتن گذرنامه، هم نشان‌دهنده‌ی داشتن تابعیت آن کشور است و هم امکان درخواست اجازه ورود به کشورهای دیگر یا گذر از آنها را به فرد می‌دهد.
اتباع ایرانی، برای گرفتن پاسپورت باید از یکی از دفترهای پلیس+١٠ یا مرکزهای پستی، فرم درخواست گذرنامه را تحویل بگیرند و پس از واریز وجوه لازم به شماره حساب‌های اعلام شده، تکمیل فرم‌ها و آماده کردن مدارک لازم برای پاسپورت، آنها را به باجه‌ی گذرنامه پلیس+١٠ تحویل دهند.
برای گرفتن پاسپورت محدودیت سنی وجود ندارد و حتی نوزادان هم می‌توانند گذرنامه جداگانه داشته باشند. اجازه‌ی دریافت گذرنامه، بعد از بررسی مدارک و انجام مصاحبه حضوری کوتاه با متقاضی، صادر شده و گذرنامه، بین ۷ الی ۱۰ روز بعد، از طریق پست به نشانی پستی متقاضی ارسال خواهد شد.
راهنمای کامل گرفتن پاسپورت:
قوانین و مدارک مورد نیاز + هزینه ها
اولین چیزی که برای سفر خارجی به آن احتیاج دارید پاسپورت (گذرنامه) است. فرقی نمی کنه که سفر زیارتی باشه و یا تفریحی و دانشگاهی. این قانون برای تمام افرادی که قصد خروج از کشور را دارند گرفتن پاسپورت اجباری است. البته کار سختی نیست و فقط کافی است مدارک خود را آماده نمایید. در این نوشته به شما کمک می کنیم تا با روند گرفتن پاسپورت آشنا شوید. با تراولچی همراه باشید.
مرحله اول: مراجعه به دفاتر پلیس+10
محل صدور و تعویض گذرنامه، دفاتر پلیس +10 است. در این دفاتر، یک فرم در اختیار شما قرار می‌گیرد که باید آن را پر کنید و مدارکتان را داخل پوشه ای قرار دهید. البته قرار است در دفاتر شهر تهران، این پوشه حذف و یک فرم با شناسه الکترونیکی صادر شود. گفته شده که تا چند وقت دیگر، این پوشه به‌طور کلی از فرایند صدور یا تعویض گذرنامه در سراسر کشور حذف خواهد شد. فعلا برای تهیه پوشه می‌توانید به مراکز پستی مراجعه کنید و بعد از تهیه مدارک، راهی دفاتر پلیس +10شوید.
برای پیدا کردن نشانی نزدیک‌ترین دفتر به شما هم می‌توانید به سایت اینترنتی epolice.ir بروید.
در بخش تماس با ما، امکان جست‌وجوی نزدیک‌ترین دفتر به شما وجود دارد.
در دفاتر خدمات پلیس +10 باید مراحل زیر را طی کنید:
1- تهیه فرم و شناسه گذرنامه از دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس+10) (هزینه اخذ شناسه 1000 تومان می‌باشد)
2- پرداخت مبالغ زیر از طریق دستگاه کارتخوان (POS) مستقر در دفاتر
توجه : واریز از طریق اینترنت، عابربانک و فیش واریزی بانک به هیچ عنوان قابل قبول نیست.
37،500 ریال
(سه هزار و هفتصد و پنجاه تومان)
750،000 ریال
(هفتاد و پنج هزار تومان)
مرحله دوم: مدارک لازم برای پاسپورت آقایان و بانوان
بخش اصلی کار صدور یا تعویض گذرنامه، همین جمع و جور کردن مدارک لازم است. اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی یا تأییدیه ثبت احوال برای تمامی متقاضیان، جزو نخستین مدارک به‌حساب می‌آید. اگر قصد تعویض یا تمدید گذرنامه‌تان را دارید باید اصل آخرین گذرنامه‌تان را هم تحویل دهید. یک قطعه عکس 6در 4رنگی با زمینه سفید هم باید به مدارکتان ضمیمه کنید. یادتان باشد نباید بیش از 6ماه از تاریخ انداختن این عکس گذشته باشد. درضمن آقایان بدون کلاه، عینک، کراوات و زیورآلات و آرایش خاص مو و محاسن باید عکس بگیرند به‌طوری که پیشانی و گوش‌ها مشخص باشد. همچنین رنگ لباس و زمینه عکس یکسان نباشد. خانم‌ها هم با حجاب کامل، بدون آرایش و زیورآلات عکس بگیرند.
توجه : حضور شخص متقاضی الزامی است.
مدارکی که می‌بایست توسط کلیه متقاضیان ارائه گردد:
– اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی و یا تأئیدیه ثبت احوال برای کلیه متقاضیان.
– ارائه اصل آخرین گذرنامه (در صورت معتبر بودن)
– یک (1) قطعه عکس 6×4 جدید و رنگی با زمینه سفید و تمام رخ به طوری که:
الف: 6 ماه از تاریخ انداختن آن نگذشته باشد.
ب:آقایان بدون کلاه و عینک کراوات و زیور آلات و آرایش مو و محاسن به طوری که پیشانی و گوش‌ها مشخص باشند. همچنین رنگ لباس و زمینه یکسان نباشد.
ج:خانم‌ها با حجاب کامل بدون آرایش و زیورآلات، با استفاده از روسری و یا مقنعه ساده و تیره به طوری که گردی صورت مشخص باشد. (برای دختران بالای 6 سال با حجاب کامل)
– اجازه محضری برای افراد زیر 18 سال از سوی پدر و یا قیم قانونی.
– افراد بالای 15 سال ضمن حضور در دفتر می‌بایست شناسنامه عکسدار ارائه نمایند.
– افراد زیر 15 سال ضمن حضور در دفتر می‌بایست گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه و یا گذرنامه عکسدار ارائه نمایند.
– توجه: برای افراد زیر 6 سال،کودک می‌بایست در دفتر حاضر شده و ولی کودک یک قطعه عکس از کودک خود را ارایه نماید.
– بازنشستگان نظامی که 5 سال تمام از بازنشستگی آنها نگذشته است ارائه نامه از حفا یگان مربوطه الزامی است.
– بازنشستگان نظامی که 5 سال از بازنشستگی آنها می‌گذرد می‌بایست اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان را ارایه دهند (نیازی به ارایه گواهی از سازمان متبوع نمی‌باشد).
– نظامیان شاغل می‌بایست نامه موافقت حفا یگان مربوطه را ابتدا به دبیرخانه اداره گذرنامه ارایه و پس از ثبت به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ارایه نمایند.
موارد مربوط به بانوان:
اجازه محضری برای بانوان متأهل از سوی همسر.
توجه:بانوان مقیم خارج احتیاج به اجازه محضری همسر ندارند، همچنین اقامت با گذرنامه ایرانی قابل قبول است.
توجه: بانوانی که همسر آنها فوت نموده، می‌بایست اصل گواهی فوت همسر و یا اصل شناسنامه باطل شده همسر و بانوان مطلقه می‌بایست اصل طلاق‌نامه را ارائه نمایند.
موارد مربوط به آقایان:
– ارائه اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت صرفاً هوشمند(کارت‌های قدیمی اعتبار ندارند) و یا موافقت‌نامه سازمان وظیفه عمومی برای مشمولین.
توجه 1: کسانی که اقدام به تعویض کارت پایان خدمت یا معافیت قدیمی به هوشمند نموده‌اند، بعد از گذشت 24 ساعت از درخواست تعویض، می‌توانند با ارایه برگه ثبت درخواست تعویض کارت به افسران گذرنامه مستقر در دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی، درخواست صدور یا تعویض گذرنامه دهند.
توجه 2: آقایان بالای 50 سال احتیاج به ارایه کارت پایان خدمت ندارند.
– آقایان دانشجو و یا دانش آموز برای خروج از کشور می‌بایست نامه از محل تحصیل خود دریافت و به سازمان وظیفه عمومی تحویل نمایند.
نکاتی که خانم ها برای گرفتن پاسپورت توجه کنند
برای صدور گذرنامه، یکسری مدارک اختصاصی هم لازم است. خانم‌ها برای گرفتن گذرنامه نیاز به اجازه‌نامه رسمی همسر دارند. آنها باید به دفترخانه‌های اسناد رسمی بروند و یک اجازه محضری از همسرشان بگیرند. بانوان مقیم خارج احتیاجی به اجازه محضری همسر ندارند همچنین اقامت با گذرنامه ایرانی قابل‌قبول است. بانوانی که همسرشان فوت کرده، باید اصل گواهی فوت همسر یا اصل شناسنامه باطل شده همسر و بانوان مطلقه باید اصل طلاق‌نامه را ارائه کنند. در ضمن این اجازه نامه فقط برای خانم‌ها نیست بلکه فرزندان زیر ۱۸ سال هم نیاز به اجازه محضری از سوی پدر یا قیم قانونی دارند. مدرک اختصاصی آقایان هم که معلوم است؛ ارائه اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت البته فقط نوع هوشمند قابل‌قبول است.
مرحله چهارم: هزینه گرفتن پاسپورت
حالا که مدارکتان را به‌طور کامل فراهم کرده و در پوشه مربوطه گذاشته‌اید باید هزینه‌ها را هم پرداخت کنید. بخشی از هزینه‌ها مربوط به عوارض نیروی انتظامی و شهرداری و بخشی هم مربوط به‌خود هزینه دفاتر پلیس+10و هزینه‌های پستی و… است. نکته اساسی در این زمینه این است که بخش واریزی به‌حساب شهرداری و نیروی انتظامی را به هیچ وجه نباید از طریق اینترنت یا عابربانک پرداخت کنید یا باید مستقیم به بانک ملی بروید و فیش بگیرید و یا اینکه از طریق دستگاه‌های کارتخوان موجود در دفاتر پلیس +10اقدام کنید. جدول پایین صفحه هزینه‌های این کار را به‌طور کامل نشان داده است.
۱. پرداخت مبلغ ٣٧٥٠٠ ریال به شماره حساب شهرداری
• در شهرستان‌ها می‌توانید این شماره را از بانک یا دفتر پلیس+١٠ بگیرید.
• شماره حساب ۳۱۱۱۰۰۰۰۴۸۰۰۶ برای تهران
۲. پرداخت مبلغ ۷۵۰۰۰۰ ریال به شماره حساب خزانه‌داری استان یا پرداخت از طریق دستگاه کارتخوان دفاتر
• شماره حساب ٢١٧١١٥١٣٠١٠٠٧ برای تهران
• در شهرستان‌ها می‌توانید این شماره را از بانک یا دفتر پلیس+١٠ بگیرید
مرحله پنجم: پاسپورت بوسیله پست برایتان ارسال می شود
کار شما به پایان رسیده و حالا باید منتظر پست شدن گذرنامه به نشانی‌ای که اعلام کرده‌اید باشید. حدود 6تا 8روز زمان می‌برد تا گذرنامه به شما تحویل داده شود. البته ممکن است این زمان به‌دلیل مراجعه پستچی و نبودن شما در نشانی ارائه شده بیشتر هم بشود. درضمن ممکن است که استعلام‌هایی که اداره گذرنامه برای شما می‌گیرد هم با مشکل مواجه شود که این مشکلات به شما اطلاع داده خواهد شد. این نکته را هم یادتان باشد که همه افراد بالای 6سال برای گرفتن گذرنامه باید به دفاتر پلیس+10بروند و در پایان کار، رسیدی دریافت کنند. این رسید را باید در زمان آمدن پستچی، به او تحویل دهید تا گذرنامه را تحویل بگیرید.
گم شدن و تعویض پاسپورت در تهران
شهروندان تهران جهت اعلام فقدان و تعویض گذرنامه مخدوش – بررسی ممنوعیت فقط می‌بایست به اداره گذرنامه تهران بزرگ واقع در خیابان مطهری، خیابان کوه نور مراجعه نمایند.
توجه: افرادی که اعتبار گذرنامه آنها به اتمام رسیده و مفقود یا مخدوش گردیده است نیازی به اعلام فقدان نداشته و می‌توانند مستقیماً به دفاتر پلیس +10 مراجعه نمایند.
هزینه گرفتن پاسپورت مجدد
نرخ این خدمت در دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی با احتساب هزینه پستی مبلغ 324،000 ریال (سی و دو هزار و چهارصد تومان) می‌باشد که از طریق دستگاه‌های کارت خوان موجود در دفاتر دریافت می‌شود.
آگاهی از خدمات گرفتن پاسپورت با ارسال پیامک به 1100
اگر در زمان انتظار برای گرفتن گذرنامه هستید و می‌خواهید که از انجام مراحل کار مطم‍‍ئن شوید لازم نیست شال و کلاه کنید و به دفاتر پلیس +10بروید. شما می‌توانید با سامانه پیامکی 1100این مراحل را پیگیری کنید. برای اینکه مطلع شوید که چطور با این سامانه کار کنید، یک علامت سؤال (؟) به همین شماره پیامک کنید. با فرستادن عدد 1به این سامانه، عضو این سامانه می‌شوید.
چند نکته درباره مدارک پاسپورت
عکس دختران بالای 5سال باید با حجاب کامل باشد.
افراد بالای 15سال باید شناسنامه عکسدار ارائه کنند.
آقایان بالای 50سال احتیاج به ارائه کارت پایان خدمت ندارند.
افراد زیر 15سال باید گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه یا گذرنامه عکسدار ارائه کنند.
برای کودکان زیر 6سال، والدین کودک با حضور در دفاتر باید یک قطعه عکس از کودک خود در مدارک قرار دهند.
در مورد بازنشستگان نظامی که 5سال تمام از بازنشستگی آنها نگذشته است ارائه نامه از حفاظت یگان مربوطه الزامی است.
بازنشستگان نظامی که 5سال از بازنشستگی آنها می‌گذرد باید اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان را ارائه دهند.
نظامیان شاغل باید نامه موافقت حفاظت یگان مربوطه را ابتدا به دبیرخانه اداره گذرنامه ارائه و پس از ثبت، به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ارائه کنند.
قوانین گرفتن پاسپورت برای مشمولین خدمت سربازی
مشمولین وظیفه عمومی نسبت به افرادی که پایان خدمت یا کارت معافیت دارند باید مراحل بیشتری را برای دریافت گذرنامه (آن هم با شرایط خاص) سپری کنند. افرادی ذکوری که سن آنها ۱۸ سال تمام باشد، مشمول خدمت وظیفه به حساب می‌آیند اما عده‌ای به دلایل مختلف کارت معافیت دریافت می‌کنند ولی سایرین مشمول به حساب آمده و برای خروج از کشور باید مواردی را پشت سر بگذارند.
مشمولین می‌توانند از طریق سفرهای علمی، زیارتی، سیاحتی، ورزشی، مطالعاتی، کاری–ماموریتی و دوره‌های مشترک از کشور خارج شوند و البته این کار نیز نیازمند اقداماتی است. مشمولین برای خروج از کشور براساس سفری که قصد انجام آن را دارند، باید مبلغی را به عنوان وثیقه به بانک بسپارند. این میزان برای سفرهای علمی ۸ میلیون تومان پول نقد یا ضمانت نامه بانکی است. مشمولین در سفرهای سیاحتی باید ۱۵ میلیون تومان پول (یا ضمانت) به عنوان وثیقه قرار دهند و در سفرهای زیارتی به عراق و عربستان نیز این میزان ۳ میلیون ریال وجه نقد است. اما مشمولینی که قصد خروج از کشور به دلیل سفر دوره‌های مشترک را دارند، باید ۱۵ میلیون تومان وجه نقد را به عنوان وثیقه نزد بانک قرار دهند.
اما باید بدین نکته نیز توجه داشت که مشمولین برای خروج از کشور نباید غیبت داشته باشند. دانشجویان مشمولی که مایل به دریافت گذرنامه برای سفر مطالعاتی هستند، در مقطع کارشناسی ارشد می‌توانند ۶ ماه و در مقطع دکتری ۱۲ ماه خارج از کشور باشند.
مشمولین بعد از ورود به کشور نیز برای دریافت مبلغ وثیقه باید خودشان در محل وظیفه عمومی حضور داشته باشند.
اولین گذرنامه ثبت شده در تاریخ مربوط به ۴۵۰ سال پیش از میلاد مسیح و در کتاب مقدس یهودیان است. بنا بر عهد عتیق (تورات) نحمیا از یهودیان شناخته شده، که در کاخ شوش مباشر اردشیر یکم هخامنشی بود، برای سفر به یهودیه از اردشیر یکم نامه‌ای دریافت می‌کند تا تضمینی برای به سلامت عبور کردن از اراضی تحت سلطه دیگر فرمانروایان باشد.
اما گذرنامه به معنای امروزی آن، در اواخر قرن نوزدهم میلادی به وجود آمد؛ تعدادی از کشورها از جمله امپراطوری بریتانیا برای تسهیل سفر شهروندان خود در قلمروشان، گذرنامه‌ای ایجاد کردند که تنها یک برگ داشت.
ابن روند ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۹۲۰ میلادی نخستین پیمان‌نامه جهانی در رابطه با استفاده از گذرنامه در سطح بین المللی مورد توافق اعضای جامعه ملل قرار گرفت و طبق مصوبه قرار بر این شد تا اطلاعات تمام گذرنامه‌ها به زبان فرانسوی (که زبان دیپلماتیک آن دوره بود) ثبت شود.
امروزه، تمام گذرنامه‌ها علاوه بر زبان رسمی کشور مرجع صدور به صورت PASSPORT، PASSEPORT یا PASAPORTE روی جلد آنها نامگذاری می‌شوند و اطلاعات داخل آنها نیز غیر از زبان محلی، حداقل باید به یکی از زبان‌های انگلیسی، فرانسوی یا اسپانیایی درج شده باشد.
گذرنامه در ایران
در ایران نیز افرادی که قصد خروج از کشور را دارند، باید گذرنامه داشته باشند. براساس قانون، گذرنامه سندی است که از طرف ماموران صلاحیت‌دار دولت، برای مسافرت اتباع ایرانی به خارج و اقامت در خارج صادر می‌شود.
در ماده دوم از فصل اول کلیات قانون گذرنامه آمده است که تمام اتباع ایرانی برای خروج یا اقامت در خارج از کشور باید گذرنامه دریافت کنند و صدور گذرنامه نیز منوط به ارائه اسنادی است که هویت و تابعیت ایرانی تقاضاکننده را ثابت کند. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که براساس قانون، خروج افراد ایرانی از کشور بدون گذرنامه غیرقانونی است. مطابق قانون گذرنامه، پلیس گذرنامه ، یکی از پلیس های تخصصی تابع پلیس اطلاعات و امنیت عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که به موجب قانون و تقسیم کار ملی، به نیابت از وزارت امور خارجه، وظیفه تائید صلاحیت اتباع دولت جمهوری اسلامی ایران را برای ورود و خروج به کشور و صدور گذرنامه برعهده دارد.
همچنین در قانون گذرنامه مصوب ۱۳۵۱/۱۲/۱۰ مجلس شورای ملی ،درمواد ۵ و ۱۴ آمده است :
بازرسی گذرنامه و مدارک مسافرت و رسیدگی به آنها در مرز، با شهربانی کل کشور و در نقاطی که شهربانی نباشد به عهده ژاندارمری کل‌کشور است. ماموران مربوط مکلف هستند تا از ورود افرادی که فاقد گذرنامه یا مدارک لازم برای ورود به ایران باشند ، جلوگیری کنند.
طبق قانون سه نوع گذرنامه در ایران وجود دارد:
گذرنامه عادی (توریستی)
گذرنامه‌ای که به شهروندان هر کشور اعطا می‌شود. با استفاده از این گذرنامه می‌توان برای مقاصد گردشگری، تحصیل و تجارت به خارج از کشور مسافرت کرد.
گذرنامه دیپلماتیک
این نوع گذرنامه به دیپلمات‌ها و مقام‌های سطح بالای سیاسی اعطا می‌شود. گاهی اوقات سیاست‌های صدور ویزا برای دارندگان این نوع از گذرنامه با افراد عادی متفاوت است.
گذرنامه خدمت
این گذرنامه برای کارمندان دولت به منظور سفرهای کاری‌شان در نظر گرفته شده است. قوانین مربوط به آنها همانند گذرنامه‌های دیپلماتیک است.
طبق ماده ۱۴ قانون گذرنامه، صدور گذرنامه عادی در ایران به عهده شهربانی کل کشور و در خارج از ایران نیز ماموران کنسولی یا سیاسی عهده‌دار امور کنسولی خواهند بود.