چرا دلار گران شد؟
در روز های اخیر شنیده میشود که قیمت دلار روندی صعودی را طی می نماید وافزایش قیمت دلار برقیمت طلا و بازار خرید و فروش سکه نیز تاثیر گذاشته است.خبر ها حاکی از آن است که گران شدن دلار در حال تغییرات بسیاری است اما احتمال کاهش قیمت دلار بسیار بعید است.دلار یکی از ارزهای مهم در بازار محسوب می شود کهتغییرات در قیمت دلار بر بازار نیز تاثیرگذار خوهاد بود.
علت گران شدن دلار:
تشدید نوسان بازار ارز طی روزهای اخیر موجب شده تا قیمت‌ها در این بازار بار دیگر به‌صورت لحظه‌ای تغییر کند و هر ساعت رکورد جدیدی را به ثبت رساند.
در تازه‌ترین قیمت‌هایی که از بازار ارز بیرون آمده مشاهده میشود که قیمت فروش دلار 4060 تومان شده است، آن هم درحالی که به‌اذعان صرافها و واسطه‌های دلار در خیابان فردوسی کمتر کسی حاضر به فروش ارز است.
به‌گفته بازاری‌ها، کاسبی برای خرید دلار از مردم در این ایام از رونق خیلی کمی برخوردار است ولی در مقابل عده‌ای از مردم که نگران گران شدن بیشتر قیمت دلار هستند بنا به هر دلیلی به خرید دلار روی آورده‌اند.
در همین ایام هم البته برخی کارشناسان از تصمیم برنامه‌ریزی شده دولت برای گران شدن دلار و رسیدن به قیمت 5 هزار تومان خبر دادند اما این گمانه‌زنی‌ها امروز از سوی محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت به‌صورت جدی رد شد.
* دولت دلار 5هزار تومانی را رد کرد
رئیس سازمان برنامه و بودجه طی روز جاری درخصوص نوسانات بازار ارز و اینکه دولت حامی افزایش قیمت دلار در کشور است، به خبرنگاران گفت: سیاست دولت این نیست که پول ملی تضعیف شود، با کاهش ارزش ریال در برابر دلار به‌صورت غیرمنطقی مخالفیم و سیاست دولت مدیریت نرخ ارز شناور است.
محمدباقر نوبخت ادامه داد: دولت از تضعیف پول ملی متضرر میشود، دولت سیاست مهار تورم را در پیش دارد و اینکه گفته شود دولت به‌دنبال افزایش نرخ ارز است را تهمت به دولت می‌دانیم، حرف‌های تشنج‌آفرین آخر هفته ترامپ را نباید به بازارهای ارز و طلا در داخل بکشانیم؛ ما کشور باثباتی هستیم و دولت با قدرت در برابر نوسانات ارز عمل خواهد کرد و مردم هم باید به دولت در این زمینه کمک کنند؛ حتی مردم می‌توانند در این ایام به‌جای اینکه ارز بگیرند ارزهای خود را عرضه کنند.
نوبخت در پاسخ به اینکه گفته میشود دولت معتقد است نرخ واقعی دلار 5 هزار تومان است و تصمیم دارد قیمت ارز را به این نرخ نزدیک کند، گفت: خیر، ما دلار را با این قیمت قبول نداریم.
* صرافها: ترامپ و برجام دلار را گران کردند
خبرنگار تسنیم بعد از تشدید نوسانات ارزی در بازار طی روزهای گذشته به‌سراغ کارشناسان اقتصادی و افراد فعال در بازار رفت تا جویای علت گرانی‌های اخیر دلار شود.
بازاری‌ها معتقدند که اظهارات اخیر رئیس جمهور آمریکا درباره برجام و ایران علت اصلی گران شدن یکباره دلار در بازار است، در مقابل کارشناسان اقتصادی می‌گویند علاوه بر مشاجره‌های لفظی ایران و آمریکا، سیاست گذاری‌های پولی هم یکی از دلایل اصلی گران شدن قیمت دلار است.
سید بهاءالدین حسینی هاشمی در ارتباط با علت گرانی‌های اخیر دلار به خبرنگار تسنیم گفت: زمانی که قصد مقایسه دو ارز وجود دارد باید به نرخ تورم این دو ارز هم توجه کرد، مثلا برای مقایسه ریال و دلار باید به قیاس تورم‌های این دو ارز هم پرداخت.
وی با بیان اینکه با مقایسه تورم دو ارز در دنیا و تفاوت آنها می‌توان به میزان نوسان نرخ ارز رسید، تصریح کرد: تورم حوزه دلار حدود 2 درصد و تورم حوزه ریال حدود 10 درصد است. مابه‌التفاوت این دو تورم، کاهش ارزش پول ملی را نشان می‌دهد. با فرض تورم این دو ارز با یک محاسبه ساده به این نتیجه می‌رسیم که از سال 92 تا کنون ارزش ریال باید 50 درصد تضعیف می‌شده است.
* حسینی هاشمی: دلار در این سالها مدیریت شده بود
این کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به اینکه درصورتی که دلار در سال 92 در محدوده 4 هزار تومان بوده الآن باید به 6 هزار تومان می‌رسیده است درباره علت عدم تحقق این موضوع گفت: تا الآن قیمت دلار در بازار مدیریت شده است و واقعی نیست.
حسینی هاشمی علت اصلی مدیریت شدن دلار در بازار را سیاست‌های دستوری در این حوزه دانست و ادامه داد: علاوه بر این، رکود اقتصادی، کاهش سطح مبادلات بین المللی، محدودیت‌های ارزی، سیاست‌های گمرکی و مالی برای ورود کالاها و فروش نفت باعث مدیریت قیمت دلار در بازار شده است.
* دلار مدیریت‌شده نمی‌تواند پایدار بماند
وی البته تأکید کرد که این موارد باعث مدیریت قیمت دلار شده ولی قیمت دلار در این محدوده ایستا نمی‌ماند و در ادامه گفت: دستاورد مدیریت ارز یکی از مهمترین اقدامات دولت است ولی این دستاورد نمی‌تواند پایدار بماند و در شرایط ویژه معمولاً موجب تنش در بازار میشود.
این کارشناس اقتصادی افزود: فرض کنید یک بیمار عفونی سرما بخورد، قبل از سرماخوردگی حالش خوب بود ولی به‌محض اینکه سرماخورد تمام بدنش درگیر شده و وضعیت عمومی وی حاد میشود، در نتیجه مقاومت بدن این بیمار تضعیف میشود.
* مشاجره‌های لفظی ترامپ و عربستان، اولین علت گرانی دلار
وی در همین ارتباط تصریح کرد: الآن اتفاق اقتصادی خاصی در بازار نیفتاده ولی به‌دلیل مشاجره‌های لفظی ترامپ و عربستان بازار ارز ایران تحت تأثیر قرار گرفت و موجب شد تا نگرانی‌ها از کمبود ارز باعث افزایش تقاضا شود و در نتیجه ذخیره احتیاطی مردم بالا رود.
* کاهش نرخ سود دومین علت گرانی دلار اعلام شد
حسینی هاشمی علت دیگر گرانی دلار را تصمیمات مؤلفه‌های مالی و بانکی از جمله نرخ سود دانست و افزود: البته پس‌اندازهای خرد به هیچ وجه نمی‌تواند در بازار اثر بگذارد بلکه این صاحبان سرمایه‌های زیاد هستند که به‌راحتی در تمام بازارها اثر می‌گذارند.
این فعال بانکی با تأکید بر اینکه در زمان کاهش نرخ سود بانکی باید بازار سرمایه جایگزین سپردههای مردم باشد، گفت: ولی بازار سرمایه بازار خوبی نیست که بتواند مکمل کاهش سود بانکی باشد. بازار سرمایه از مدت‌ها قبل بیمار بوده و افراد عادی نمی‌توانند در این بازار به سود برسند.
وی با ابراز اینکه با تکان خوردن بازار ارز بازار طلا هم تکان می‌خورد تصریح کرد: در این زمان تخریب بازارها روی می‌دهد؛ به همین خاطر تأکید میشود که سیاست‌های اقتصادی باید بر مبنای واقعیت‌ها باشد نه بر مبنای آرمان‌ها و ایده‌ها.
حسینی هاشمی این را هم گفت که بانک مرکزی و دولت حداکثر تلاش خود را می‌کنند که دستاورد تورم تک‌رقمی و ثبات بازار ارز را حفظ کنند ولی برخی مسائل از جمله اتفاقات اخیر در برخی مواقع موجب تنش در بازار میشود که بعید به نظر می‌رسد خیلی طول بکشد.
حکیمی‌پور یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی است که معتقد است تا زمانی که ارز تک‌نرخی نشود، کاهش نرخ سود سپردههای بانکی اشتباه است و باعث خروج سپردهها از بانک‌ها و حرکت سپردههای بانکی به‌سمت بازار ارز به‌امید سود بیشتر میشود.
حکیمی‌پور با تأکید بر اینکه بیان این مطلب به‌معنای مخالفت وی با تولید نیست، گفت: تولید با پرداخت تسهیلات با نرخ سود بالا امکان‌پذیر نیست، اما در شرایط فعلی که بانک مرکزی نرخ سود سپردهها را کاهش داده است، امکان حرکت سپردههای بانکی به بازار سفته‌بازی و خرید و فروش دلار وجود دارد.
این استاد اقتصاد با تذکر نسبت به اینکه کاهش نرخ سود سپردهها می‌تواند منجر به افزایش قیمت دلار شود، افزود: بنابراین به‌احتمال زیاد در نیمه دوم امسال باز هم نرخ دلار افزایش می‌یابد و این احتمال وجود دارد که مردم سپرده‌هایشان را از بانک‌ها خارج کنند و به‌سمت سفته‌بازی ارز ببرند.