تکنولوژی VAR نوع جدیدی از داوری است که در بازی های فوتبال از آن استفاده می شود. این تکنولوژی به عنوان کمک داور عمل میکند و برای صحنه های مشکوک استفاده می شود. هرآنچا که باید درباره تکنولوژی VAR بدانید را در اینجا می خوانید.
تکنولوژی VAR چیست؟
تکنولوژی کمک داور ویدیویی (VAR)، با بهره بردن از فیلم‌های بازی (به صورت زنده) و همچنین هدست، به داوران امکان اجرای بهتر قوانین فوتبال و همچنین کاهش اشتباهات داوری را می‌دهد. این سیستم در حال حاضر، از سوی فیفا در برخی مسابقات بین‌المللی فوتبال به صورت آزمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تکنولوژی VAR یا کمک داور ویدیویی هم اکنون در برخی لیگ‌های بزرگ بزرگ فوتبال اروپا و مسابقات بین‌المللی به صورت آزمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این وجود، هنوز بسیاری از مربیان و بازیکنان و مدیران ورزشی، نسبت به این تکنولوژی تردید دارند.
کمک داور ویدیویی یا VAR چیست؟
توسط تیمی از داوران حرفه‌ای یا کارشناسان داوری مدیریت می‌شود که به صورت زنده یک مسابقه فوتبال را از مرکز کنترل خود تماشا می‌کنند. البته لزوما این افراد نباید در خود استادیوم محل برگزاری مسابقه فوتبال حضور داشته باشند، اما باید ارتباط مداومی با داور (با استفاده از هدست) برقرار کنند.
به عنوان مثال در مسابقات بوندسلیگا آلمان، تیم کمک داور ویدیویی در یک مرکز رسانه‌ای در کلن مستقر هستند. علاوه بر این، در مواردی که داور به تصمیم کمک داور ویدیویی شک داشته باشد، می‌تواند از طریق یک مانیتور در کنار زمین، در تصمیم خود تجدید نظر کند. موردی که در بوندسلیگا به دفعات اتفاق افتاده است.
آیا کمک داور ویدیویی به معنای پایان اشتباهات داوری است؟
بسیاری از تصمیم‌گیران و مقامات قانون‌گذار فوتبال اصرار دارند که همه‌ی اهالی فوتبال باید اشتباهات داوری را به عنوان بخشی از ماهیت این ورزش بپذیرند. هیات بین‌المللی فوتبال (IFAB) تنها نهاد دارای صلاحیت قانون‌گذاری در ورزش فوتبال، اعلام کرده است که هدف آنها دسترسی به دقت ۱۰۰ درصدی در تصمیمات داروی نیست، بلکه جلوگیری از اشتباهات واضح (همچون اشتباهاتی در مورد پنالتی‌ها، گل‌ها و اخراج بازیکنان) است که می‌توانند، تغییرات چشم‌گیری در نتیجه مسابقات ورزشی داشته باشند.
در موارد دیگر، داور مجاز است که خود تصمیم‌گیری کند و حتی می‌تواند در بسیاری از موارد از حق خود برای استفاده از تکنولوژی کمک داور ویدیویی (معمولا سه یا چهار مورد در هر بازی) صرف‌نظر کند و مسئولیت اشتباهات را خود بپذیرد.
تصمیم برای استفاده از کمک داور ویدیویی در طول مسابقه به عهده چه کسی است؟
در جریان مسابقات فوتبال، این داور است که با توجه به تردید خود در مورد صحنه‌ای مهم، می‌تواند درخواست استفاده از تکنولوژی کمک داور ویدیویی را به اطلاع همکاران خود در خارج از زمین برساند. همچنین، مسئولان تیم کمک داور ویدیویی هم می‌توانند در صورت مشاهده موردی از داور تقاضا کنند تا نسبت به تصمیم خود تجدیدنظر کند. در این موارد، داور با اشاره‌ای خاص (که رسم تصویر مانیتور) به بازیکنان اعلام میکند، منتظر، تصمیم تیم کمک داور ویدیویی است و بازی را متوقف میکند.
اما تکنولوژی VAR برای اولین بار چه زمانی مورد استفاده قرار گرفت؟
در واقع، این سیستم هنوز به صورت رسمی مورد استفاده قرار نگرفته است؛ بلکه هیات بین‌المللی فوتبال در سال ۲۰۱۶، اعلام کرد که برای تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه حداقل به دو سال زمان نیاز دارد. به این ترتیب، نظر قطعی در این مورد، زمانی بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ اعلام می‌شود.
تکنولوژی VAR هم اکنون در کدام مسابقات مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
تکنولوژی VAR هم اکنون در بسیاری از لیگ‌های معتبر فوتبال در سراسر جهان، استفاده می‌شود. از جمله در سری آ ایتالیا، بوندسلیگای آلمان، لیگ برتر فوتبال ایالات متحده آمریکا، لیگ برتر پرتغال، کی لیگ در کره جنوبی و لیگ برتر استرالیا.
همچنین کشورهای لهستان و بلژیک هم در برخی مسابقات مهم از این تکنولوژی استفاده می‌کنند. در همین حال، هلند هم در مسابقات جام حذفی از کمک دارو ویدیویی استفاده میکند. علاوه بر این، در تابستان سال گذشته نیز در مسابقات جام کنفدراسیون‌ها در روسیه و مسبقات فوتبال جوانان زیر ۲۰ سال هم از این تکنولوژی استفاده شد.
در انگلیس هم تکنولوژی کمک داور ویدیویی در مسابقات اف ای (FA Cup) امسال مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر اساس اعلام هیات بین‌المللی فوتبال، انتظار می‌رود که در ماه مارس، تصمیم نهایی در مورد استفاده یا عدم استفاده از تکنولوژی کمک داور ویدیویی در مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ در روسیه گرفته شود.
جیانی ایفانتینو، رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) که خود از موافقان این تکنولوژی است، اعلام کرده است که از این تکنولوژی کاملا راضی است و این فناوری فوق همین حالا هم موفقیت بزرگی را به دست آورده و آینده فوتبال است.